ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค ๕ - มังคลิตที่เป็นเปล ลำเล - หน้า 103
เหลือ แต่ด้วย ๑ องค์เท่านั้น ก็สำเร็จประโยชน์ได้."
[ถวายกรรมเป็นไปทางทวาร ๒]
[๒๐๓] นำอันมาในรถกากั้อสูฏสมัญญา "กิจกรรมตามที่
กล่าวมานั้น เป็นกายกรรม ๑ อย่าง. ในกายกรรม ๑ อย่างนั้น
กายกรรม ๒ มีปานาติบาทเป็นต้น เป็นไปทางกายวารและวิถีวาร
มิจาการเป็นไปทางกายวาร ก็กรรมที่เป็นอุคคล ย่อมตั้งขึ้น
ในกายวารและวิถีวาร, หัดั้งขึ้นในานกายวารไม; จริงอยู่ เมื่อ
บุคคลมาสัวร์ ถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ให้ด้วยมอองดน ประพฤติ
มิจาการ แม้กรรมก็เป็นกายกรรม, แม้วาการก็เป็นกายวาร. แต่
เมื่อบุคคลล่วง จงไปลงผู้มีอองอย่างนี้เสียจากชีวิต, จักาของชื่อ
อย่างนี้ กรรรมเป็นกายกรรม, ส่วนกายเป็นวิถีวาร. กายกรรม
ที่เป็นอุคคล ย่อมตั้งขึ้นในนากายวารและวิถีวารนั้นแระ ด้วยอาการ
อย่างนี้ ส่วนอิทธา มา (ยา) มา มิจฉู, ก็เกิดพร้อมด้วยจิต
เหล่านั้น ย่อมเป็นไปในฝักฝ่ายแห่งเจตนา เป็นอัพโหพริก
(ไม่ควรกล่าว) บ้าง."
[๒๐๔] ก็เท่าแห่งอรรถกถากิจอสงสาสน์นี้นั้นว่า "อาณุสรรธรรม
มือลักษณะเป็นต้น" ชื่อว่าเป็นไปในฝ่ายแห่งเจตนา ด้วยสามารถ
ความขวานขวายอันเป็นไปว่า' สัตว์เหล่านี้จงเดือดร้อน,' ดังนี้เป็นต้น
เพราะได้วาหราว่ากายกรรมบ้าง ชื่อว่าเป็นอัพโหพริก เพราะเว้น
จากอโวหารว่ากรรมบ้าง, ในข้ออันนั้นมืออะไลเป็นต้น ( síntgฎอ