ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๙ - มังคีลิคที่นี่นเปล ดเล่ม ๒ - หน้าที่ 307
ด้วยรยาที่สมควร คือลูกกันด้วยชุก มรรยาท รูป โภคะ และ
บริวารเป็นต้น.
[มอบทรัพย์ยดคไหวในสมีย]
ในขณะที ๕ ว่า สเมย ทายชุ นิษยเทนดี้ พึงทราบ
วินิจฉัยดังนี้: มาราคิบิดา ยอมให้ทรัพย์ในสมย. ก็ในคำว่า สมย นี้
สมยมี ๒ คือ นิยสมย์ ๑ กาลสมย์ ๑. บรรดาสสมย์ทั้ง ๒ นั้น สมยเป็น
นิยย์ สื่อว่า นิยสมย์ คือกาลปีนี้ที่ท่านอง. ก็ นิยศพนี้ มี
อภิญญา เป็นอรรถ ดูู นิยศ ศักท์ในประโยคทั้งหลายว่า "มิดโคน
อันช่างกลบทับเป็นนิยย์ (เนื่อง ก)," สมยก็คาลอันสมควร ซึ่ง
มาตามบิดาเมื่อให้โอวาทว่า "เจ้าลูกอัน มกามชั้นคือเอา
โคะนี้, โคะนี้ จงเป็นเสียง (ต้นทุน) ของเจ้า, เจ้าจะทำลูกด้วย
โคะนี้" ชือว่าให้ในนิยสมย ในสมยทั้ง ๒ นั้น. เมื่อให้ในสมยมี
สมยไว้ว่า สมยอาจามงคลและวิวาหงคลเป็นต้น ชื่อว่า ให้ในกาล
สมย. ในกาลสมยหลังนั้น การไดวก ย่อมมีในเวลาเป็นเด็ก อาวุ
มงคลและวิวาหงคล ย่อมมีในเวลาที่บุตรคิดดังความเป็นหนุ่มสาว.
อีกอย่างหนึ่ง มาราคิบิดา เมื่ให้โอวาทแก่บุตรผู้ออนบน
เตียงเป็นที่ตายในปัจจฉิมกว่า "เจ้าจะทำลูกด้วยโคะนี้" ชือว่า
ให้ในสมย. บุตรบำรงมาติดทั้ง ๒ นั้นอยู่ ด้วยสามารถนะมี