ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค ๔ - มังคล็ดที่เป็นเปล เล่ม ๒ - หน้าที่ 116
[โทษของพยาบาท]
พึงเห็นความที่พยาบาทนั้น มีโทษน้อยและมีโทษมากเหมือน
ผู้สาวา โดนเขียบเป็นดังว่า "พยาบาทนั้นชื่อวมีโทษน้อย ใน
เพราะคนที่มีวนิจฉิตบุคคลยังประโยชน์สุข ให้พ้นจาก มีคุณน้อย, ชื่อว่ามีโทมมาก เพราะผู้รับมีคุณมาก."
[องค์ของพยาบาท]
พยาบาทนั้น มืองค์ ๒ คือ สัตว์อีก ๑ ความคิดความพินาศ
เพื่อสัตว์นี้ ๑.
ก็เมื่อความโกรธ ซึ่งมีสัตว์อีกเป็นที่ตั้ง แม่เกิดขึ้นแล้ว วิปน-
จิตบุคคลยังไม่คิดความพินาศเพื่อสัตว์นั้นว่า "ในหนอ สัตว์นี้พึง
บาดศูนย์พินาศไป" ตราบใด, กรรมธยังไม่ลดตราบนั้น.
ในภิวฏังกิตสูตรและสัมมาวิฏูสูตร ท่านกล่าวว่า "พระ
อรรถกาถารย์ แสดงความคิดความพินาศ โดยส่วนเดียวเพื่อสัตว์อื่น
ด้วยคำที่ว่า "อิโก วา" ดังนี้ ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น พยาบาทนั้น
ย่อมถึงความเป็นกรรมบก เพราะความเป็นไปในแห่งตตนอนัตรณ.
[มัณฑทิฏฐิ]
[๒๒๒] ธรรมชาติใด ย่อมเห็นผิด เพราะไม่มีถือเอาตาม
ความเป็นจริง เหตุฉะนั้น ธรรมชาตินั้น ชื่อว่าผู้เห็นผิด.
ในภิกษังสิตสูตรเป็นต้น ท่านกล่าวว่า "เทว่า อถวายฎฏ- คณะอวกวณ ความว่า เพราะไม่มีถือเอาตามจริง ได้แก่ เพราะ