มั่งคั่งที่เป็นเปล่า เล่ม ๒ : หน้า 148/356

ประโยค ๕ - มั่งคั่งที่เป็นเปล่า เล่ม ๒ - หน้าที่ ๑๔๘ นั่น ท่านก็ได้แสดงโลกวิธีวิธีและโลกูตวิธีวิธีแล้ว ส่วนในอรรถกถา"ทุนเทศปฐะ" ท่านวันสมเด็จวิเคราะห์ว่าคือ โลกูตวิธีวิธีเสียแล้ว กล่าวว่ารวิธี ๒ ประกอบออกจากโลกูตระ วิธีเท่านั้น อย่างว่า "ชื่อว่าวรรณนั้น เป็นโลกูตระมีอยู่ ถึงจริง ถึงอย่างนั้น วรรณนั้น ที่วันจากการพุทธด้วยสามารถ การสมาทานไม่มี เพราะผู้สมาทานกล่าวว่าว่า "สมาทิยม" ใน เวลาสมาทานสิบโมงสิบปุ่งนี้ เหตุนี้ วิถีที่สมปูฎด้วยถามว่า- วรรคกิฏิวัติ จึ่งชื่อว่า วรรณี." วิถี ๓ ประกอบนั้น พร้อมด้วยวิกากแห่งปิริยะแนวอรมณ์ เป็นต้น จักมีแจ้งในโมงคล่าวว่า "อาร์ติ วิถี ปาปา" นั้นแหละ. [๒๒๕] กุฏิลกรรมบถตามที่กล่าวไว้ว่าจึงเป็นกายกรรม วิถีกรรมและในกรรมฝ่ายกุศล เป็นไปในไตรทวาร. ที่ในการใด บุคคลผู้สมาทาน เมื่อไม่อาจจะกล่าวได้ ย่อมรับเอาสิกาบบนทั้ง ๓ ด้วยมือและศีรษะ (ซึ่งเป็นการยำผนึกให้ได้ว่า "เราอนวัน ขาดงบาปนิดามา จากอัติทนานา จากกามเมสูอิจฉา" ดังนี้ ในกาลนั้น แม้กรรมเป็นกายกรรม แม้ทวารก็เป็นกายวาร. อันยัง ในกาลใด ผู้สมาทานทำการเปล่งวาจาอเอกา ในกาลนั้น กรรมเป็น กายกรรม ส่วนกายเป็นวิถีวาร. อันยัง ในากาลใด ผู้สมาทานไม่ ยงองคัคายและองค์อาจจะให้ไหวแล้ว รับเอาด้วยไอย่างเดียว ในกาลนั้น กรรมเป็นกายกรรม ส่วนวาทรเป็นบาวาร. ๓. ปรมิตโชติคา ทุกทกปฐวรรณะ ๑๔