การเลี้ยงดูมารดาบิดา : หน้า 261/356

ประโยค ๔ - มั่งคั่งที่นี่เป็นปล คลื่น ๒ - หน้า ที่ 261 อยู่เบื้องหน้าแห่งบุรุษหลาย และเพราะแสดงคืออ้างโดยความเป็น ผู้มีอุปการะ (แก่มุรุษหลาย). ด้วยเหตุนี้ พระอรรถกถาจารย์ จึงกล่าวว่า "มารดาบิดา พึงทราบว่า ทิตเบื้องหน้า เพราะท่านเป็นผู้มีอุปการะมาก่อน." บทว่า ภติ ความว่า เรานำมารดาบิดาเหล่านี้เลี้ยงมาแล้ว. ก็การเลี้ยงนั้น เป็นกิจอันมารดาบิดาให้เป็นไปแล้ว ด้วยการนำปัจจัย แห่งสุขเข้าไป และด้วยนำปัจจัยแห่งทุกข์ออกไป จำแนกันแต่กาล ที่บุตรเกิด เพราะฉะนั้น พระอรรถกถาจารย์ เพื่อจะอธิบายการเลี้ยง นั้น จึงกล่าวว่า "(เรา) อมารดาบิดาให้ดื่มน้ำมัน ยืมมือและเท้า ให้เจริญ เอาปากดูดปาก ให้เอบาน่า แต่งตัวเลี้ยงดู ประดับประคำ แล้ว." บทว่า เน ความว่า เราจักเลี้ยงมารดาบิดาเหล่านี้ ผู้เห็น ด้วย กิริยามีฐานเท่า ให้อนามัย ให้ยามและภัตเป็นต้น. สองบทว่า กิริจ และ สฬสความว่า เราจักพักกิจก่อนวาแล้ว ไปทำกิจที่ก่อขึ้นในราชสกุลเป็นต้น ของมารดาบิดา. ในฐานะนี้ว่า คู่ว่า สงัสสนา พึงทราบมาว่า เพราะ เหตุการณ์ไม่ให้สมบัติของมารดาบิดามีเป็นต้นให้จิบหาย รักษาไว้ เป็นเหตุแห่งการตั้งมัสยา ไป (แห่งวงศาสกุล) ของมารดาบิดา เหล่านั้น อันนี้ เพราะเหตุที่การสืบต่อไป (แห่งสกุล) ของมารดา บิดาเหล่านี้ ย่อมเป็นอันบุตรนำไปแล้ว ด้วยการนำมารดาบิดาออก จากวงศ์ไม่ตั้งอยู่ในธรรมหินเป็นไปโดยนัยนี้ว่า "พวก เราพึงนำบูรณ์คนหนึ่ง ผู้สมอันด้วยสมบัติสุดและประเทศ