การวิเคราะห์มิจฉาทิฏฐิในหลักกรรม : หน้า 142/356

ประโยค๕ - มังคลิคดที่นี่นีเปล่า เล่ม ๒ - หน้า 142 สงบเป็นอารมณ์ ด้วยประสงค์ว่า "มิจฉาทิฏฐิที่เป็นไปอยู่ว่า สัตว์ทั้งหลายผู้ลอยเกิดอ่อนไม่มี ดังนี้ ย่อมมีธรรมอันเป็นไปในภูมิ ๓ เป็นอารมณ์โดยแท้ ถามว่า "ทิฏฐิมอันเป็นไปในภูมิ ๓ ทั้งหมด เป็นอารมณ์ของ มิจฉาทิฏฐิอย่างไร ?' แวว่า "โดยทั่วไป โดยความ แม้ธรรมอันเป็นรูปวรรณะและ อรูปวรรณะทั้งหลาย องค์ฉาณฑูก็ถือว่าเป็นไปด้วยว่า "ผลวิบากแห่ง กรรมทั้งหลายที่บุคคลกล่าวและทำไว้ ไม่มี ดังนี้ เป็นอันถือเอาแล้ว ที่เดียว". กวาว่าด้วยอารมณ์ของอุจกธรรมอันมีปานติมาดเป็นต้น จบ. [วิจฉัยกรรมฐาน] [๒๕๔] ส่วนความของกรรมบดศัพท์ ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถา สงขคดีสูตรว่า "กรรมทั้งหลายนันเอง ชื่อว่า กรรมบถ เพราะเป็น คลองแห่งทุกิและสุดทั้งหลาย." ก็นิสงัศคติสูตรน่าว่า "บทว่า ปฎกตตตา คือ เพราะชื่อว่า เป็นทาง เหตุเป็นอุปาเครื่องเป็นไป แห่งกุศลและสุดแต่เหล่านั้น." ก็นิสงัสคติสูตรเป็นต้นว่า "ถามว่า เจตกา พระผู้พระภาค มิได้นร้างไว้ในจำพวกกรรมบในพระอริธรรม เหตุนี้ ความที่ เจตกัง ๑ เป็นกรรมบถโดยลำดับ ไม่ควรมีหรือ? ตอบว่า "ไมควรมีไม่ได้ เพราะเทาไม่รู้สา' มีพระประสงค์อย่างอื่นเป็น เหตุ แท้จริง การไม่รัสเจตกนาวในกองกรรมบในพระอริธรรม