การบำรุงมารดาในพุทธศาสนา : หน้า 196/356

ประโยค๔ - มังคลิตที่บักเฮิญเปล่ เล่ม ๒ - หน้าที่ 196 ถกว่าด้วยการบำรุงมารดา [๒๕๒] สตรีผู้ยุงบุตรให้เกิด ชื่อว่า มารดา บรรดามารดาบิดาเหล่านั้น มารดาเท่านั้นเป็นผู้ทำกิจที่ทำได้เอง ; เพราะฉะนั้น พระผู้มพระภาคเป็นคาบสือโสโณ-บันฑิต เมื่อจะแถลงความที่มารดาเป็นผู้ทำที่ได้ถูกแค่พระราชาในชมพุททิปัทธิ จึงกล่าวคาถานี้ไว้ในสุตนั่นซาดก สัตตติบานฑิตว่า [อุปกรณ์ของมารดา] "มารดาเมื่อล่วงผลคือบุตร ย่อมนอนอ่อน เทพดา ถามถึงถูก ฯลฯ เมื่อ มารดาอนแล้ว ในพระฤดู สัตว์เกิดใกลครร' ย่อมก้าวลง ด้วยเหตุนี้ มารดา ท่านจึงเรียก ว่า 'โหทพิณ (หญิงแพ้ท้อง),' ด้วยเหตุนั้น ท่านจึงเรียกว่า 'สหทา (หญิงมีใจดี).' มารดา นั่น ถนอมหรือครรภ์ ปีนึ่งหรือย่อนปีนึ่ง แล้ว จึงคลอด ด้วยเหตุนี้น่ า ท่านจึงเรียกว่า 'ช yenุตติ ชนตุติ (ผู้ยุงบุตรให้เกิด).' มารดา พระมหา นิสุทธิโต ป. ๗ วัดบวรนิเวศวิหาร แปล ๑๐. ข. ชา ๒๘/๒๗๙ ทุติยคาถา ๙/๑๓๕