ประโยค - ปฐมสัมผัสกษัตริย์ ภาค ๑ - หน้าที่ 186 : หน้า 191/409

ประโยค - ปฐมสัมผัสกษัตริย์ ภาค ๑ - หน้าที่ 186 หนามหมดโทษปราศจากความอ่อนไหว หมดอดี ตงอยู่แล้วในธรรม อันเป็นสาระ เพราะบรรดาคา ๕๐๐ รูปเหล่านี้ ภิกษุผู้มีคุณลักษณ์ หลัง ก็ได้เป็นพระโสดาบันบุคคล " ดังนี้.* อธิบายคำว่า " อสูโสโล โณ" เป็นต้น] พิธีทราบวินิจฉัยในคำว่า " อสูโสโล โณ วรณโธ พราหมณ์โน" ดังต่อไปนี้:- บทว่า " อสูโสโล " คำว่า ฟัง คือ ได้ฟัง ได้แท้ ได้เท็จ ตามทำนองแห่งเสียงของคำพูดที่โศลกวาร ศัพท์ว่า โจ เป็นนิจต ลงในอรรถเพียงทำให้เต็ม หรือในอรรถแห่งอธารนะ บรราคา อรรถทั้งสองนั้น ด้วยอรรถแห่งอธารนะ พิธีทราบใจความดังนี้ว่า " ได้ฟังจริง ๆ อันตรายแห่งการฟังอะไร ๆ ก็ได้มันเพราะพราหมณ์นั้น." ด้วยอรรถว่าทำบำให้เต็ม พิธีทราบว่า เป็นเพียงความสละสลวยแห่งบท และพยัญชนะเท่านั้น พราหมณ์ผู้เกิดในเมืองเวธราช ชื่อว่าเวธยชะ. พราหมณ์มีในเมืองเวธราช ชื่อว่าเวธยชะ อีกอย่างหนึ่ง เมือง เวธราชเป็นที่อยู่ของพราหมณ์นั้น เพราะฉะนั้น พราหมณ์นั้น จึงชื่อว่า เวธยชะ. แต่ว่าพราหมณ์นี้ ชาวเมืองเรียกว่า " อฤาย " ด้วยอำนาจชื่อ ที่มาคำบิดตั้งให้ ผู้ใดอาศัยยายพระเวท อธิบายว่า สายยายมนต์ ทั้งหลาย เหตุนัน ผู้นั้นชื่อว่าพราหมณ์ จริงอยู่ คำว่า พราหมณ์ นี้แล เป็นคำเรียกพวกรพราหมณ์โดยชาติก แต่พระครูเจ้า ทั้งหลาย ท่านเรียกว่า " พราหมณ์" เพราะความเป็นผู้มาเปลาะเสี้ยนแล้ว.