ประโยค(ด) - ปฐมสมันดาปกกานแปลภาค ๑ : หน้า 187/409

ประโยค(ด) - ปฐมสมันดาปกกานแปลภาค ๑ - หน้าที่ 182 ทั้งหลายมีที้เช่นว่า "พิงขูดรากเหง้าทั้งหลาย โดยที่สุดแแม่เพื่อแผ่และอ้อ." ในฤดูอันไม่ทั่วไปในคำมือกว่า " ความโลก เป็น อกูษณุ." ในที่ก็แก่ ในคำทั้งหลายมือกว่า " ง่ายชอบแผ่ไปในเวลา เที่ยง ไปไม่ทั้งหลายย่อมตกไปในเวลาปราศจากลม ได้เพียงใด ด้วย ที่เพียงเท่านี้ ชื่อว่ารูบมุ ( โคนต้นไม้ ). แต่ในบอกว่า "มุท" นี้ ท่านประสงค์เอาที่ใกล้ เพราะฉะนั้น พึงเห็นใจความในคำนี้ อย่างนี้ว่า " ที่ใกล้ต้นไม้สะเดาะนูนพระภูษัยสงเคราะห์แล้ว." ได้ยิ่งว่า ต้น สะเดาะนั่นน่ารังษี น่าเลื่อมใส ทำท่านเหมือนเป็นเจ้าแม่แห่งต้นไม้ มมากมาย มีอยู่ในที ซึ่งถึงพร้อมด้วยทางไปมาไกลเมืองนั้น. ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าสดังไปเมืองเวรุษา เมื่อจะ ประทับอยู่ในสถานอันสวรรค์ จึงประทับอยู่ ณ ที่ใกล้ คือ ส่วนภาย ได้แห่งต้นไม้นั้น. เพราะเหตุนี้นั่น พระอุบาลสิงกล่าวว่า "เสด็จ ประทับอยู่โคนต้นสะเดาะน่ะพระอุบาลสิงกล่าวว่า" ถามพระอุบาลสิง เธอไม่ควรกลัว, ถ้าดีอประทับอยู่โคนต้นสะเดาะน่ะ ดั่งพระอุบาลสิงอยู่ั่น, คำว่า " ที่เมืองเวรุษา " ท่านก็ไม่ควรกลัว, เพราะว่า พระผู้มีพระภาคเจ้า ไม่อาจเสด็จประทับอยู่ในอาสงัลพร้อม ๆ กันโดยสมเด็จอันนั้นได้. แต่ว่า " วรณชาย วิรติ พรมจิณจมกุล " นั้น บัณฑิตไม่พึงเห็นอย่างนัน่เลย, ซ้ำเจ้าได้กล่าวแล้วว่าไว้หรือว่า บวกว่า " วรณชาย" เป็นสัตว์มีวัดคล่องในอรรถว่าใกล้. เพราะเหตุนัน พระผู้ม-