การฝึกฝนและพระพุทธคุณ : หน้า 212/409

ไม่มีผู้เสมอ หาหผู้เสมอเหมือนมีได้ หาผู้เปรียบมิได้ ไม่มีผู้เปรียบเทียบ หาบุคคลผู้เทียมมิได้ โดยพระคุณคือสิลาง ด้วยพระคุณคือสมาธิปัญญา วิญญติ วิจิตญาณทัสสนะบ้าง เหมือนอย่างที่พระมีพระภาคเจ้า ตรัสไว้ว่า " ดูก่อนภิญญาทั้งหลาย ! ก็เร่งไม่สังเกตสมะหรือ พรหมมณีอันเลย ผู้จะสมบูรณ์ด้วยสิลยิ่งกว่ารา ในโลกกับทั้งเทวดา มาร พรหม และในหมู่สัตว์ พร้อมทั้งสมพราหมณ์และเทวดามนุษย์ ". ควรถามความผิดดาร (แห่งพระสูตรนั้น). พระสูตรทั้งหลายอับคัปปสุตตสูตรเป็นต้น และคำถามอื่นว่่า " อาจารย์ของเราไม่มี" ดังนี้ คิวอให้คะแนนมานยึกลับกล่าวมาแล้วนั้น. [อรรถาธิบายพระพุทธคุณบทว่า ปริสมุมสาริติ] พระผู้พระภาคเจ้าพระองค์นั้น ทรงพระนามว่า ปริสมุมสาริติ เพราะอรรถภิปรายว่า ยังบรรจุผู้จะฝึกได้ให้สนับไป. มีอธิบายไว้ว่า " ย่อมฝึก คือแนะนํา. " สัตว์ดีจงฉลาดตัวผู้ดี คนุษย์ผู้ชอบดี อมนุษย์ผู้ชอบดี ผู้ยังดีมิได้ฝึก ควรเพื่อจะฝึกได้ เช่นว่า ปริสมุม ในคำว่า " ปริสมุมสาริติ " นั้น. จริงอย่างนั้น แต่สัตว์ดีจารฑ์ดุ้ง มีอาทิตย์อย่างนี้ คือ อปลาหนาคราชน จูไพทรนาคราช มิโทรนาคราช อัคริลิขนาคราช ฯลฯนาคราช อาลาวพนาคราช (และ) ช้างชื่อ ธนบาล์ อันพระผู้มีพระภาคทรงฝึกแล้ว คือทรงทำให้สิ้นพยอแล้ว ให้ดั่งอยู่ในสระและสิ่งทั้งหลาย. มันบันลุผู้ชอบมีอัตภาพครูบรรจรณอมภูฎฐานะ โปกบาลศิราคามณี โลหทัณฑ์พราหมณ์ และ กููฎ- ๑ํ ส. ศล ๐๕/๒๐๔. ๒. ม. ม.๑/๒/๒๓.