ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค ( ตอน) - ปฐมสมบูรณ์ปฏิทินกาแสดง แปล ภาค ๑ - หน้าที่ 194
ด้วยศัพท์คือดนหาอุปาทานและภาพมันเอง เพราะฉะนั้น ธรรม ๕ เหล่านี้
จัดเป็นกรรมวัฏในกาลบัดนี้ ธรรม ๕ เหล่านี้ จัดเป็นวัฏต่อไป
( ในอนาคต ) เพราะองค์ปฏิจฉสมบูรณ์ มีวิญญาณ เป็นต้น ท่านแสดง
ไโดยอ้างถึงชาติ ชรา มรณะ ปฏิจฉสมบูรณ์ มีวิชาฯเป็นต้นนั้น
ว่าโดยอาการมี ๒๐ อย่าง
อันนี้ ในองค์ปฏิจฉสมบูรณ์มิสังขารเป็นดังนี้ ระหว่างสังขารกับ
วิญญาณ เป็นสนิทหนึ่ง ระหว่างเวทนากับตันหา เป็นสนิทหนึ่ง
ระหว่างภาพกับชาติ เป็นสนิทหนึ่ง ฉะนั้น พระผู้พระภาคเจ้า ทรงรู้
ทรงเห็น ทรงทราบ ทรงแทฑลอด ปฏิจฉสมบูรณ์ ซึ่งมีสังขเจ ๔
อันธา ๓ อาณา ๓ โดยองค์การทุกอย่าง ด้วยประการฉะนี้
ความรู้มัน ชื่อวาฎ เพราะอรรถตามเป็นจริง
ชื่อว่าปัญญา เพราะอรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนี้ ท่านจึงกล่าวว่า
" ปัญญาในการกำนำปัจจัย ชื่อธรรมมุติญาณ " พระผู้พระภาคเจ้า ทรงรู้ธรรมหล่านั้น ตามเป็นจริง ด้วยธรรมจิตญานนี้แล้ว ทรง
เมื่อหน่ายคลายความพอใจจะพ้นไปในธรรมมีวิปัสสนาเป็นดังนั้น จึงได้หัก
ทำลาย กำจัดเสีย ซึ่งสิ่งต่างๆ แห่งสังสาร มีประกาศกล่าว
แล้วนี้ พระองค์ทรงพระนามว่า " อรห์" แม้พระทรงหักกำจัด
เสีย แม้ด้วยประการอย่างนี้.*
* อันนี้ พระผู้พระภาคนั้น ย่อมควรซึ้งจิราทิฏฐิอันเลิศ. *)
* องค์การศึกษาแผนกบาลี แปลอสอบในสนามหลวง พ.ศ ๒๕๔๕ *