ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค (ต่อ) - ปฐมสัมมิตาอาสภาแปลภาค ๑ - หน้าที่ 322
เพราะปลาจากสุตติ แต่ไม่จัดเป็นสุตติ เพราะเป็นสถานที่เกิดแห่งสัตว์ทั้งหลายมีพุทธานุภาพ. ผู้มีศักยภาพก. ผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงปาฎิหาริย์ ด้วยฤทธิ์สมุทธ์. จริงอยู่ ปฐมสันสิ้นัดเป็นอาบายด้วย เป็นทุกข์ด้วย เพราะปราสจากสุตติ และเป็นกิริยาแห่งทุกข์ แต่ไม่เป็นวิบัติด เพราะไม่มีความตกไป เช่นกับพวกอสุร. แท้จริง แม้วามานหลาย ย่อมเกิดขึ้นแก่พวกปรมัตถ์มิถุนายน. พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงอสุภา ด้วยวิบัติสมุทธ์. ความจริง อสูรภายในนั้น ท่านเรียกว่า 'เป็นอาบายด้วย เป็นทุกข์ด้วย เพราะอรรถตามที่กล่าวมาแล้ว และว่าเป็นวิบัติด เพราะเป็นผู้มีความตกไปจากความเกิดขึ้นแห่งสมบัติทั้งปวง." พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงนิษฐานนั้นแสน ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นอันดี. ด้วยนิษฐานนั้น บทว่า อุปนุน แปลว่า เข้าถึงแล้ว อริยาบถ ว่า 'เกิดขึ้นแล้วในนรนั้น." ศุกลปิณัย (ฝ่ายขาว) พึงทราบโดยบรรยายที่แปลกกันจากที่กล่าวแล้ว. ส่วนความแปลกกันมีต่อไปใน: - แม้ติแห่งมนุษย์ ท่านกล่าวเคราะห์แก่คำว่าสุขสภฺ. ในศุกลปิณัยนี้. เทวดิดีเท่านั้นท่านกล่าวจะเข้าถึงด้วยอัสสัมพัทธ์.
ใน ๓ บทว่า " สุคติ สุตติ โลก " นั้น มีความเฉพาะคำดังนี้:- ชื่อว่า สุคติ เพราะอรรถว่าเป็นกติตี. ชื่อว่า สุตติ เพราะอรรถว่า เลิศด้วยดี ด้วยอารมณ์ทั้งหลายมีปรัปเป็นยอด. สุคติและสวรรค์ทั้งหมดนั้น ชื่อว่า โลก เพราะอรรถว่า พินาศและแตกสลายไป. วิชาคือทิพยอัญญาณ ชื่อว่า วิชชา. อันเป็นเครื่อง