ปฐมสมันตปาฐกถาแปล ภาค ๑ : หน้า 290/409

ประโยค (ต่อ) - ปฐมสมันตปาฐกถาแปล ภาค ๑ หน้า ที่ 285 ถวาว่าด้วยอุปฏบาน * คำว่า "เพราะละสุขและเพราะละทุกข์เสียได้" ดังนั้น คือ เพราะละสุขทางกายและทุกข์ทางกาย คำว่า "ในก่อนเทียว" ความว่า ก็กรละสุขและทุกข์นั้นแล ได้แล้วในก่อนแก้ มีในในบณะ อุปฏบาน คำว่า "เพราะถึงความตั้งอยู่ไม่ได้แห่งโสมนัสและโทมนัส" ดังนั้น ความว่า เพราะถึงความตั้งอยู่ไม่ได้ มีคออธิบายว่า เพราะอะไร ได้บั้นแล้ว ซึ่งธรรม ๒ ประการเหล่านี้ คือสุขทางใจและทุกข์ทางใจ ในก่อนเทียว. ถามว่า ก็จะละสุขและทุกโสมนัสและโทมนัสเหล่านั้นได้เมื่อไร ? แกว่า ใบแห่งอุปปราณแห่งมนุษย์ ๔. จริงอยู่ โสมนัสองค์พระโโยกา จจะได้ในขณะแห่งอุปปราณมาณที่ ๔ นั้นแล. ทุกข์โทมนัสและสุขาได้ในขณะแห่งอุปปราณมาณที่ ๑ ที่ ๒ และที่ ๓. ด้วยประการดังกล่าวมา พึงทราบการละสุขทุกโสมนัสและโทมนัสเหล่านี้ ที่พระผู้มีพระภาคมิได้รสรู้โดยลำดับแห่งการละดีเดียว แต่ได้รสรู้ในมโนที่นี่ โดยลำดับของทุกแห่ง อินทรีย์ทั้งหลาย ในอินทรีย์วิถีวังนี้นะแล. มีคำถามว่า ก็ถ้าสุขทุกข์เป็นต้นเหล่านี้ พระ โโยกา จะได้ใน * องค์การศึกษาแผนกบาลิปลอกสอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๔๘ *