ปฐมสัมผัสบทกถาแปล ภาค ๑ : หน้า 214/409

ประโยค(ค) - ปฐมสัมผัสบทกถาแปล ภาค ๑ - หน้ที่ 209 ความนิมเทคนิคนี้อาจดังนี้ว่า " สดจาก " ได้แก่พระผู้มีภาคเจ้า ทรงเป็นดุจนายพล แน่นอนอย่างว่า นายพล ย่อมพาวกให้เฝียน ข้ามทางกันดาร คือให้เฝียนบ้านทางกันดารเพราะโคร คันดารเพราะ สัตว์ร้าย คันดารเพราะข้าวเปล่ง คันดารเพราะไม่มีมัน คอ่อนให้ ข้ามพ้น ให้ข้ามไป ให้ข้ามถึง ได้แก่ให้บริสุทธิ์ถิ่นที่นั่น ฉันใด, พระผู้มีภาคเจ้า ก็ฉันนั้นเหมือนกัน ทรงเป็นพระศาสดา คือทรง เป็นคุณนายพล ทำหน้าสัตว์ให้เฝียนบ้านทางกันดาร ได้แก่ให้เฝียน บ้านทางกันดารคือชาติ เป็นต้น." [อรรถาธิบายพระพุทธคุณบว่า เทวานุสาสนี] บทว่า " เทวานุสาสนี " หมความ ของเทวดาทั้งหลายด้วย ของ มนุษย์ทั้งหลายด้วยว่า " เทวานุสาสนี " นั้น บ้านเจ้ากล่าวไว้ ด้วยอานาอภินิหารสัตว์ชั้นสูง และด้วยอำนาจจากกำหนดศพบุคคล (บุคคลผู้อาศรณ์รัฐมรรคผล) อึ่ง พระผู้มีภาคเจ้า ชื่อว่าทรงเป็นพระศาสดา แม้ของ พวกสัตว์วิเศษนา เพราะทรงประทานอนุสาสนีให้เหมือนกัน จริงอยู่ สัตว์วิเศษนามแม่เหล่านี้ บรรลุอุปสัมบัจ ถึงพระได้พรรธรรม ของพระผู้มีภาคเจ้า ยอมเป็นผู้มีส่วนแห่งมรรคนและผล ใน ภพที่ ๒ หรือที่ ๑ เพราะอุปสัมบัตินั้นนั้นแหล ก็ในความเป็น พระศาสดาของพวกสัตว์วิเศษจงนานี้ มีมิตุตทุกทวารเป็นตน เป็น อุทารณ์. ๑. ข. ข.๑๓๐/๑๓๓