ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค (ค) - ปฐมสมันดาปาสถานแปล ภาค ๑ หน้าที่ 385
[ เปรียบด้วยแพทย์ผู้ไม่ฉลาดทำผ่าตัด ]
แพทย์ผู้ไม่ฉลาด เรียบร้อยบางคลอง ซึ่งหัวฝีงไม่เกิดขึ้นมาแล้ว
บอกว่า " มานี่แหง่ พอหาจำเริญ ! หัวฝีใหญ่อีกเกิดขึ้นในสรีระ-
ประเทศตรงนี้ของท่าน, จึงขอความเสื่อมชิ่นให้ถึงท่าน, ท่าน
จงรีบให้หมอเอียวยามันเสียเถิด " ดังนี้ ผู้นุ่งบรมนันดังกล่าวว่า " ลีละ
ท่านอาจารย์ ! ท่านนั้นแหละจงเยียวยามันเกิด " จึงกล่าวรีวิวประเทศ
ซึ่งหาโรคปีได้ของบรมนัน คัดเลือดออกแล้ว ท่าจะร่อประเทศตรงนั้น
ให้กลับมีวิตัวขาเทาและพอก และการชะล้างเป็นต้นแล้ว จึงกล่าว
กะบรมนันว่า " โรคใหญ่ของท่าน เราได้เยียวยาแล้ว ท่านจงให้
บาฬนี้แก่นเราฯ " บรมนัน พึงขอขวด พิงค์ค้าน และพิงค์เดือยน
นายแพทย่อย่างนี้ว่า " หมออันนี้ดูอะไร ได้ยินว่าโรคชนิดไหน
ของเรามี ซึ่งหมอโลนี้ได้เยียวยาแล้ว หมอโลนี้ทำทุกให้คิดแก้เราด
และทำให้เราต้องเสียเลือดไปมิใช่หรือ" ดังนี้ และไม่พึงรู้คุณของ
หมอนั้น ข้ออี้ ชื่อแม้นวใจ, ถ้มีวิธีกมุมโทษยังไม่เกิดขึ้น
พระศาสดา พังบูญิตศาสตร์ฐานะแห่งพระสาวไธร์ พระองค์ไม่พึงพ้น
จากอนิญฺผล มีความก่อนของผู้อื่นเป็นต้น และชนทั้งหลายจะไม่
พึงรู้กลังพระปริตรสามารถของพระองค์ ฉันนั้นนั่นแหละ และสิกขาบท
ที่ทรงบัญญัติแล้ว จะพึงกำรบ คือไม่ตั้งอยู่ในสถานเดิม เพราะเหตุนี้
พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า " ณ ตว่า สุริปุตต สุตฺตา สงวาณ ฯบ" ฯ
ปฏกวนุติ." พระผู้พระภาค คำทรงแสดงกาลอันไม่ควรอย่างนี้แล้ว
จิงตรัสว่า " ยติ จ โส สาริภูตู " เป็นอาทิ เพื่อแสดงกาล
อีก. บรรดาบทเหล่านั่น ว่า " ยติ " คือเมื่อใด มีคำอธิบายว่า