ไทยธรรมและการครองเรือน : หน้า 403/409

ประโยค - ปฐมสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ภาค ๑ - หน้าที่ 398 นี้ พระองค์จะพึ่งได้ไทยธรรมนี้จากไหน เพราะมวาสมีกิจกมาก มีกรณียมาก ในกล่าวว่า "ति ดูฏฏฺ ลภฺภา พฤฺคิอา มราวาส" นั้น มีการประกอบความคิดต่อไปนี้:- พราหมณ์ เมื่อจะดำเนินการอยู่ครอง เรือน จึงได้กล่าวว่า "เพราะการอยู่ครองเรือนมีกิจกมาก; ฉะนั้น ภายในใดรมานี้ เมื่อไทยธรรม และความประสงค์จะถวายแม่อยู่, พระองค์พึ่งได้ไทยธรรมที่ข้าพเจ้า จะพึ่งถวายแก่พระองค์แต่ที่ไหน คือพระองค์ขอได้ไทยธรรมมัน จากที่ไหน" ได้ว่า เวรีญะ- พราหมณ์นั้น ย่อมไม่รู้ความที่ตนถูกมารดาใจ จึงได้กล่าวคำว่า "เรา เกิดเป็นผู้มีมิตรหลงลืม เพราะกังวลอยู่ ด้วยการครองเรือน" เพราะ จะนับ พราหมณ์จึงได้คราบทูลอย่างนั้น อีกอย่างหนึ่ง ในคำว่า "ท ดูฏฏฺ ลภฺภา" นี้ พึงทราบ การประกอบความอย่างนี้ว่า ภายในใดรมานี้ ข้าวเจ้าอิงถ่าย ไทยธรรมอันใด แต่พระองค์, ไทยธรรมอันนั้น ข้าวเจ้าอิงถ่าย จากไหน ? เพราะว่า การอยู่ครองเรือนมีกิจกมาก." [เวรีญพราหมณ์นี้ฤทธิอารธนาพระพุทธเจ้าเพื่อเสวยคติเตาร ] ครั้งนั้น พราหมณ์กล่าวว่า "ไถหนอ ไทยธรรมอันใด เป็น ของอันเราจะพึ่งถาย โดย ๓ เดือน เราควรจะไทยธรรมอันนั้น ทั้งหมด โดยวันเดียวกันนั้น" แล้ว จึงได้คราบทูลคำเป็นต้นว่า "ขอพระโคดมผู้เปิดทรงพระกรุณาโปรดรับคติเตารของข้าพเจ้า เถิด" ดังนี้.