การวิเคราะห์โทษมัลสินทรียในอุปจารแห่งติยาณ : หน้า 292/409

ประโยค(ค) - บทสนทนาตำแหน่งฉาก 1 หน้าที่ 287 ถูกกำจัดเสียได้ ก็โทษนะสินทรียที่พระโอโววจะได้แล้ว ในอุปจารแห่งติย- ถามซึ่งมีวาชะต่าง ๆ กันนั้นแหละ แต่พึงเกิดขึ้นได้เอง เพราะโทษมัล-สินทรียนั้น เมื่อมีความลำบากกายและความคับแค้นใจแม้มีวิริยะเป็นปัจจัย่อยมักเกิดขึ้นได้ แต่จะเกิดไม่ได้เลยเพราะไม่มีวิริยะ แต่โทษมัลสินทรียะจะเกิดในจิตปาปาใจ เพราะมีวิริยะ จึงเกิดขึ้นในจิตตปาปาเท่านั้น วิภาวในอุปจารแห่งติยาณท่านยังละไม่ได้เลย เพราะฉะนั้น โทษมัลสินทรียะนี้จึงเกิดได้ในอุปจารแห่งติยาณนั้น เพราะมีปัจจัยยังละไม่ได้ แต่ในฤดูยานจะเกิดขึ้นไม่ได้เลย เพราะมีปัจจัยยังละไม่ได้แล้ว อันนี้ สุขินทรีย์ แม้ที่จะได้แล้วในอุปจารแห่งติยาณก็ยัง บังเกิดขึ้นแก่พระ โอโววผู้มีอุปาระที่ประดิษฐ์ซึ่งมีมีเป็นสมุฏฐาน ถูกต้องแล้ว แต่ในฤดูยานเกิดขึ้นไม่ได้เลย จริงอยู่ ปีติอันเป็น ปัจจัยแห่งความสุขในฤดูยาน ดับไปแล้วโดยประการทั้งปวง อันนี้ โสมณัสสินทรีย์ แม้ที่จะได้แล้วในอุปจารแห่งติยาณก็ยัง เกิดขึ้นอีกได้ เพราะใกล้ต่อปีติ และเพราะยังไม่ผ่านไปวิตรย์ เพราะยังไม่มีอุปบากถึงอุปปน แต่ในฤดูยานจะเกิดขึ้นไม่ได้เลย เพราะเหตุดังกล่าวมานี้น่าแล พระผู้พะภาคจึงทรงทำอริยมรรคผล ไว้ในที่นี้ว่า “ ทุกขินทรียิที่เกิดขึ้นแล้ว ดับหาเสียมิได้ในอวนนี้” ดังนี้แล ในอธิการแห่งฤดูวารนี้ พระอาจารย์โจทก์ทิ้งว่า “ ถ้า