ข้าวกล้าห้าประชาชนในเมืองเวรัญชา : หน้า 350/409

ประโยค(ฉบับย่อ) - ปฐมสมุนไพรตำรับลำปาง ภาค 1 - หน้าที่ 345 [เมืองเวรัญชามีเป็นส่วนซื้ออาหารเลี้ยงชีพ] ในเวลาวัน ข้าวกล้าห้าประชาชนแม่ผสมพันธุ์ว่านไร่แล้ว ย่อมสำเร็จเป็นสลากเท่านั้น ในเมืองเวรัญชานั้น เพราะเหตุนี้ เมือง เวรัญชานั้น จึงชื่อว่า มีข้าวกล้าห้าประชาชนแม่สำเร็จเป็นสลาก อีก อย่างหนึ่ง ประชาชนทั้งหลาย ย่อมให้ชีวิตเป็นไปในเมืองเวรัญชานั้น ด้วยสลาก (คือการแจกบัตร) เพราะฉะนั้น เมืองเวรัญชานั้น จึง ชื่อว่า มีชีวิตเป็นไปได้ด้วยสลาก มีคำกล่าวอธิบายไว้ว่าไรอย่างไร? มีคำกล่าวอธิบายไว้ว่าอย่างนี้ คือ ดั่งได้กล่าวมา ในเมืองเวรัญชานั้น เมื่อประชาชนทั้งหลายผู้ซื้อ ไป ยังสำนักงานพวกพ่อค้าขายข้าวเปลือก พวกมนุษย์มีคำลัง (ทรัพย์) กอดีพวกมนุษย์ผู้ไม่มีคำลัง (ทรัพย์) แล้วถือเอาข้าวเปลือกไป (หมวด). พวกมนุษย์ผู้ไม่มีคำลัง (ทรัพย์) เมื่อไม่ได้ (ข้าวเปลือก) ย่อมส่งเสียงดัง พวกพ่อค้าผู้ขายข้าวเปลือก ปรึกษากันว่า "พวกเรา จึงทำการสงเคราะห์ประชาชนทั้งหมด" จึงสั่งให้จ่ายผู้ขายข้าวเปลือก นั่งในสำนักงานที่ ๆ ดวงข้าวเปลือกแล้วให้ผู้ชำนาญการดูกหาปนะ นั่งอยู่ที่ส่วนข้างหนึ่ง พวกมนุษย์ผู้มีความต้องการข้าวเปลือก ก็ไปยัง สำนักงานของช่างผู้ถวายดูกหาปนะ ผู้ชำนาญการดูกหาปนะนายนันั้น ถือเอามูลค่า โดยลำดับแห่งชนผู้มาแล้ว จึงเขียนสลาก (คือบัตร) ให้ไปว่า "ควรให้แก่ชนอันนี้ มีประมาณเท่านี้.." พวกมนุษย์ผู้มี ความต้องการข้าวเปลือกล่านั้น รับเอาสลากนั้นแล้ว ไปยังสำนัก ของช่างผู้ดวงข้าวเปลือก แล้วรับเอาข้าวเปลือก โดยลำดับที่เขาตวง