ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค (1) ภาค ๑ - หน้า 316
[ ลำดับความเกิดขึ้นแห่งยามภูมิปัญญา ]
กิ ลำดับความเกิดขึ้นแห่งยามนั้น มีดังต่อไปนี้ :-
( ภูกในพระศาสนีวึ) เจริญอโลกสัง มุ่งหน้าต่อรถเบื้อง
ตำแล้ว ย่อมเห็นสัตว์นรงหลากหลาย ผูตามเสวยทุกข์อย่างใหญ่ฉ่อ
การเห็นนั่น จัดเป็นกิจแห่งทิพยานุภาพ โดยแท้. เธอนั้นไฟใจอยู่ อย่าง
นี้ว่า " สัตว์เหล่านี้ ทำกรรมอะไรกันเลย จึงได้ตามเสวยทุกข์"
อย่างนี้ ? ลำดับนั้น ญาณอันมีกรรมมันเป็นอารมณ์ ก็เกิด
ขึ้นแก่เธอนั้นว่า " เพราะทำกรรมอย่างนี้" องค์ เธอนั้น เจริญอโลก-
กลิ่น มุ่งหน้าต่อเทวโลกเบื้องบนแล้ว ย่อมเห็นสัตว์ทั้งหลายในสวน
นั่นมวัน มิลาสวัน และปฏุสาสวันเป็นต้น ผูเสวยสมบัติอย่าง
ใหญ่อยู่ การเห็นนั่นจัดเป็นกิจแห่งทิพยานุภาพโดยแท้ เธอนั้น
ไม่ใจอยู่จงว่า " สัตว์เหล่านี้ทำกรรมอะไรกันเลย จึงได้เสวย
สมบัติอย่างนี้ ?" ลำดับนั้น ญาณอันมีกรรมมันเป็นอารมณ์ก็เกิด
ขึ้นแก่เธอนั้นว่า " เพราะทำกรรมอย่างนี้" นี้ชื่อว่า ยกามมูขปัญญา
( ญาณเครื่องรู้สู้ผู้เป็นกรรมมะ) ชื่อว่า การบรรจงแผนกหนึ่ง
แม้แง่ยกกามมูขปัญญานี้ก็ไม่มี. ยกกามมูขปัญญานี้ ไม่มีการบรรจงิกรรม
ไวแผนกนี้มั่นใจแน่ แม้นาตังสัญญาณก็ไม่มีนั่น. จริงอยู่
ญาณเหล่านี้ ที่เป็นบาทแห่งทิพยานุภาพ ย่อมสำเร็จพร้อมกับ
ทิพยานุภาพนั่นเอง.
ในคำว่า " กายภูจริตน" เป็นนั่น มีวิจันฉงัสดังนี้:-
๑. ฐิวากปรมัตถปัญญาสา ๒/๓๓๐ อมานิ ที่นี้เป็น อมินา ในวิสุทธิมรรคเป็น อิมา.
๒. วิสุทธิมรรค /๒๖ มีศัพท์ว่า " อิฐ ภิกขุ" จังได้แปลไว้ตามนั้น เพราะความชัดเจน.