ปฐมสมันดาปาศากรแปล ภาค ๑ - หน้า 278 : หน้า 283/409

ประโยค(ตอน) - ปฐมสมันดาปาศากรแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 278 ถามว่า "จริงอยู่ เมื่อพระองค์ตรัสว่า และเพราะความสงบระงับ วิถีวิจารณ์ คำนี้ ย่อมปรากฏว่า "ความสงบระงับวิถีวิจารณ์เป็นอุบาย เครื่องบรรลุภาพนี้ มีไหมหรือ ?" แก้ว "เหมือนอย่างว่าในอธิษฐานรัตน์ ๑ ท่านกล่าวว่าสะไว้ อย่างนี้ว่า "เพราะว่าโอริมาณก็สั่งโซนทั้ง ๒ มีสภาวททฺิเป็นต้น แม่ที่ยังละไม่ได ้ ย่อมเป็นการกล่าวสรรเสริญ (อธิษฐานรัตน์ ๑) เพื่อ จะให้เกิดความอุตสาหะ แก่เหล่าชุผู้มีความขวนขวาย เพื่อบรรลุองค์ มรรคที่ ๑ นั่น ฉันใด ในถอดอมนี้ ท่านกล่าวว่าสงบระงับวิถี วิจาร แม่ยังไม่ลงบรรบาบไว้ เป็นการกล่าวสรรเสริญ (มาตนี้) ฉันนั้นเหมือนกัน." เพราะเหตุนี้นั่น ท่านจึงกล่าวใจความนี้ไว้ว่า "เพราะ ก้าวล่วงไปดี และเพราะความสงบระงับวิถีวิจารณ์" ดังนี้ ในคำว่า "อุปฺปกิโก จ วิสฺสํ" นี้ มีวิตฉันดังนี้:- ธรรม– ชาติที่ชื่อว่า อุปเบาะ เพราะอธิบายว่า "ย่อมเห็นเสมอ คือย่อมเห็นไม่ตกไปเป็นฝีมือเป็นฝา" บุคคลผู้พร้อม เพรียงด้วยตถนิยม ท่านเรียกว่า "ผู้มีอุปกฺกม" Becauseความเป็น ผู้ประกอบวัฒนูอุปกฺกมนัน อันสละสลาย ไปพูด มีคำกล่าว [อุปบา ๑๑ อย่าง] ก็อุปกฺกามีอยู่ ๑o อย่าง คือ ๑. ฉัพพุปปกา อุปบงฺกในองค์ (คืออารมน) ๖. ๒. พรหมวิหารปกฺก อุปบงฺกในพรหมวิหาร. ๓. โพชฌงคูปกฺก อุปบงฺกในโพชฌงค์.