ปฐมสมณปาฐกถาเทวาคณะกัปปา ภาค ๑ : หน้า 387/409

ประโยค -ปฐมสมณปาฐกถาเทวาคณะกัปปา ภาค ๑ - หน้าที่ 382 [ พระสารุปฏฺโต ไดทรงบํานาญติสิกาขนฺตา ] ถามวา ในคำว่า " อถิโถ อายสมา สารุปฏฺโต" มีอะไรเป็น อนุสนธิ ตอบว่า คือ ท่านพระสารุปฏฺโต ครับไดฟังเหตุการดำรงอยู นานแห่งพรหมวรรธของพระพุทธเจา พระองคอยางนี้แล วณ ถึงความ ตกลงใจว่า " การบํานาญติสิกาขนฺตาเท่านั้น เป็นเหตุกาความดำรง อยูไดนาน" เม๎อุปนิษฐรา คำว่า " อถิโถ อายสมา สารุปฏฺโต อูฏฺรายสนา ฤ ปฺป ฌิฬฺวิทิน" นี เพื่อแสดงวิธี ทูลซองอณอการบํานาญติสิกาขนฺตานัน่ บรรดาเหตุนั้น ว่า " อถูนิย" คือ คำแปลกานน มีกํำภิษายว่า "มีกาลวานน." คําทิเหลืออรรถณทังน้ํ. [ พระผูมีพระภาคเจ้าระห ามหท่านพระสารุปฏฺโต ] ลําดับน้ํา พระผูมีพระภาคเจา เมื่อจะทรงประกาศแกพระสาริ- บุตรน้ํา วาลนียังไม่เป็นภานกานอันบัณฑิตสิกาขนฺตากอน " จึงตรัสว่า " อาตมฺภิ ตวา สารุปฏฺโต" ดงันัน้ เป็นต้น. บรรดา เหตุนั้น คําว่า " อาตมฺภิ ตวา" คำวา่ เธองอ่อนๆ, มํคออธิบาย ว่า " เธองอขยั่ก่อน." ก็านัน้ พระผูมพระภาคเจาตรัาศซ้ํองงคง ด้วยอำนาจความอึ้ลอื่เฟือ่ ด้วยคําว่า " อาคมฺภิ" เป็นต้นนี้ พระผูม พระภาคเจ้าที่ห้ามวามที่การบํานาญติสิกาขนฺตา เป็นวิสของพระสาวกา เมือจะทรงทำให้แจ้งว่า " การบํานาญติสิกาขนฺตาเปนพทุธวิสัย" จงตรัสว่า