วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ : หน้า 118/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 116 จะเจริญสมาธิสัมโพชฌงค์ เป็นกาลที่จะเจริญอุเบกขาสัมโพชฌงค์ นั่นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย (เพราะ) จิตฟุ้งซ่านอยู่ อันจิต ฟุ้งซ่านนั้น พระโยคาวจรจึงทำให้สงบได้โดยง่ายด้วยธรรมเหล่านั้น เปรียบเหมือนบุรุษใคร่จะดับไฟกองใหญ่ ต่างว่าเขาใส่หญ้าสดๆ ลง ไป ใส่มูลโคสดๆ ลงไป ใส่ปืนสดๆ ลงไป ให้ลมเจือด้วยน้ำเข้าไป และเอาฝุ่นโปรยลงไปที่กองไฟนั้นภิกษุทั้งหลาย บุรุษนั้นจะอาจดับ ไฟกองใหญ่ (นั้น) ได้หรือไม่ " ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่า " ได้ พระพุทธเจ้าข้า " ดังนี้" [อาหารแห่งปัสสัทธิสัมโพชฌงค์] แม้ในอธิการนี้ ก็พึงทราบการเจริญสัมโพชฌงค์ ๓ มี ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์เป็นอาทิ โดยเนื่องด้วยธรรมอันเป็นอาหารของ โพชฌงค์นั้นๆ จริงอยู่ ข้อนี้พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ได้ตรัสไว้ว่า " มีอยู่ภิกษุ ทั้งหลาย กายปัสสัทธิ ( ความสงบระงับแห่งกาย) จิตตปัสสัทธิ ( ความ สงบระงับแห่งจิต ) ความทำโยนิโสมนสิการ ให้มากในปัสสัทธินั้น นี้เป็น อาหารเพื่อความเกิดขึ้นแห่งปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ที่ยังไม่เกิดบ้าง เพื่อ ภิยโยภาพไพบูลย์เจริญเต็มที่แห่งปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ที่เกิดแล้วบ้าง " ดังนี้ [อาหารแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์] นัยเดียวกัน ตรัสว่า " มีอยู่ ภิกษุทั้งหลาย สมถนิมิต ( นิมิต สงบ ) อัพยัคคนิมิต ( นิมิตไม่ซัดส่าย ) ความทำโยนิโสมนสิการให้ * สํ มหาวาร ๑๙/๑๓๑