วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - เรื่องมัณฑุกเทพบุตร : หน้า 276/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 274 แท้ โดยโปรยปรายพระอนุสาสนี้ไปถึงข้าง สัตว์ดิรัจฉานเหล่านั้นเล่า ได้อุปนิสัยสมบัติด้วยการฟังธรรมแต่พระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว ด้วย อุปนิสัยสมบัตินั้นเอง จะเป็นผู้มีส่วนแห่งมรรคผลในชาติที่ ๒ หรือ ที่ ๓ จริงอยู่ ผู้ได้อุปนิสัยสมบัติด้วยการฟังธรรมทั้งหลาย มีมัณฑก เทพบุตรเป็นต้น เป็นตัวอย่างในข้อนี้ [เรื่องมัณฑุกเทพบุตร] มีเรื่องเล่าว่า เมื่อครั้งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมแก่ ชาวเมืองจัมปาอยู่ที่ขอบสระโบกขรณี ชื่อคัคครา กบตัวหนึ่งจับนิมิต ในพระสุรเสียงของพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ ( ว่าทรงแสดงธรรม มีจิต เลื่อมใส ขึ้นมาหมอบนิ่งฟังอยู่บนบก ท้ายหมู่คน ) คนเลี้ยงลูกโคผู้หนึ่ง ( เร่เข้าไปยืนฟัง และยืนอยู่ชิดกบ แต่กบกำลังเลื่อมใสในผูกพันอยู่ ในพระสุรเสียง จึงไม่โดดหนี ฝ่ายคนเลี้ยงลูกโคก็ไม่เห็นกบ) กระทุ้ง ไม้พลองตั้งลง ( บังเอิญ )กระแทกถูกมันเข้าที่หัว มันตายทันที แล้ว ไปเกิดในวิมานทองสูง ๑๒ โยชน์ในภพดาวดึงส์ เป็นเหมือนหลับ ไปแล้วตื่นขึ้น เห็นตนมีหมู่นางฟ้าห้อมล้อมอยู่ในวิมานนั้น คิดคำนึง ดูว่า " ชิ ตัวเราก็ ( มา ) เกิดที่นี่ด้วยนะ เราได้ทำกรรมอะไรเล่าหนอ " ก็มิได้เห็นกรรมอื่นสักอย่าง นอกจากการถือเอานิมิตในพระสุรเสียง ของพระผู้มีพระภาคเจ้า ทันใดนั้น เทพบุตรนั้นก็มา ( เฝ้า ) ทั้งวิมาน (ครั้นถึง) จึงถวายบังคมพระบาทยุคลของพระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มี พระภาคเจ้าก็ทรงทราบอยู่แล (แต่) ตรัสถาม ( เพื่อให้คนทั้งหลายเห็น ประจักษ์ในผลกรรมและพุทธานุภาพ ) ว่า