วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒ : หน้า 311/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 309 ศีลเหล่าใดไม่แตกในระหว่างๆ ไป ศีลเหล่านั้นชื่อว่า อกัมมาสะ เพราะไม่พร้อย เหมือนแม่โคอันลายพร้อยไปด้วยจุดสีอันตัดกับสีตัว ฉะนั้น นัยหนึ่ง โดยอรรถอันไม่แปลกกัน ศีลทั้งปวงชื่อว่าไม่ขาด ไม่ ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เพราะไม่ถูกเมถุนสังโยค ๒ ประการ และ บาปธรรมทั้งหลายมีโกธะ อุปนาหะเป็นต้นเข้ามาทำลาย ศีลเหล่านั้นแหละ ชื่อว่า ภุชิสสะ เพราะพ้นจากความเป็นทาส แห่งตัณหาแล้ว ทําความเป็นไทยได้ ชื่อว่า วิญญูปสัตถะ เพราะเป็นศีลอันท่านผู้รู้ทั้งหลายมีพระ พุทธเจ้าเป็นต้นสรรเสริญ ชื่อว่า อปรามัฏฐะ เพราะเป็นศีลอันตัณหาและทิฏฐิไม่ปรามาส (แตะต้อง) หรือว่าเพราะความเป็นศีลอันใครๆ ไม่พึงอาจปรามาส (ตำหนิ ) ได้ว่า " นี่เป็นความเสียในศีลทั้งหลายของท่าน " ชื่อว่า สมาธิสังวัตตนิกะ เพราะยังอุปจารสมาธิหรืออัปปนา สมาธิให้เป็นไป หรือมิฉะนั้น ยังมรรคสมาธิและผลสมาธิให้เป็นไป ก็ได้ ด. [สีลานุสสติฌาน] เมื่อพระโยคาวจรนั้นระลึกถึงศีลทั้งหลายของตน โดยคุณมีความ อรรถาธิบายบททั้ง ๔ นี้ เคยกล่าวมาแล้วในสีลนิเทศ โปรดดูเชิงอรรถในวิสุทธิมรรค แปล ตอนที่ ๑ หน้า ๑๑๓ ๒. เช่นรักษาศีลตั้งปรารถนาจะเป็นเทพเจ้าหรือเทพเหล่าใดเหล่าหนึ่ง หรือยึดมั่น ด้วยความเห็นว่า ความบริสุทธิ์จักมีได้ด้วยศีลอย่างนั้นอย่างนี้