คุณวิเศษของกสิณในวิสุทธิมรรค : หน้า 204/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 202 (ปกิณณกกถา] (คุณวิเศษต่างๆ ที่สำเร็จด้วยอำนาจกสิณ ) ก็แลกสิณเหล่านี้ ด้วยอำนาจแห่งปฐวีกสิณ คุณวิเศษ ทั้งหลายเป็นต้นว่า ความบันดาล” คือว่าคนเดียวบันดาลเป็นคนมาก ก็ได้เป็นต้น นิรมิตแผ่นดินขึ้นในอากาศหรือในน้ำแล้วเดินไปได้ หรือ สำเร็จอิริยาบถมียืนและนั่งเป็นต้นได้ ด้วยอำนาจแห่งอาโปกสิณ คุณวิเศษทั้งหลายเป็นต้นว่า ผุดขึ้น และดำลงในแผ่นดินได้ ทำฝนน้ำ” ให้เกิดขึ้นได้ นิรมิตสิ่งขวางกั้น มีแม่น้ำและทะเลเป็นต้นได้ ทำของหนักมีแผ่นดิน : เป็นต้นให้ไหวได้ ดังนี้ย่อมสำเร็จ ภูเขา และปราสาท ด้วยอำนาจแห่งเตโชกสิณ คุณวิเศษทั้งหลายเป็นต้นว่า บังหวน ควันได้ บังหวนเพลิงได้ ทำฝนถ่านเพลิงให้เกิดขึ้นได้ ล้างไฟด้วยไฟได้ สามารถเผาเฉพาะ พาะสิ่งที่ต้องการได้” ทำแสงสว่างขึ้นเพื่อประโยชน์แก่ การเห็นรูปด้วยทิพจักษุได้ทำสรีระให้ไหม้ไปด้วยเตโชธาตุ ปรินิพพานได้ อย่างนี้ย่อมสำเร็จ ๑. ภาโว ทำให้มีให้เป็นขึ้น เอาความว่าบันดาล ในคราว ๒. อุทกวุฏฐิ ไม่แปลว่า น้ำและฝน แปลว่า ฝนน้ำ เพราะมีที่เทียบ คือในตอนเตโชกสิณ มี องฺคารวุฏฐิ ฝนถ่านเพลิง และในตอนวาโยกสิณมีวาตวุฏฐิ ฝนลม คือฝนมีพายุ ๓. มหาฎีกาขยายความว่า เมื่อของต่าง ๆ เช่นฝ้าย สำลี ไม้แก่น ไม่ฝืนกองรวมกันอยู่ ต้องการจะเผาของสิ่งใด ก็ทำให้ไหม้เฉพาะสิ่งนั้นได้