ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 124
ดังนี้แล้ว บุรุษผู้หนึ่งฉลาดเกินไป ดึงใยแมลงมุมเร็ว ใยก็ขาดทุกที
(ที่ดึง ) บุรุษอีกคนหนึ่งไม่ฉลาดเลย ไม่กล้าแม้จะเอามือถูก ( ใย
แมลงมุม ) เพราะกลัวมันจะขาด ส่วนบุรุษผู้ฉลาดพัน ( ใย ) เข้าใน
ท่อนไม้ตั้งแต่ปลายเข้าไปด้วยประโยค (ความพยายาม ) ที่พอดี นำ ( ใย )
ไปถวายได้ ก็ได้ (รับพระราชทาน) ลาภ ฉันใด อนึ่ง อุปมาเหมือน
ต้นหน (คนหนึ่ง ) ฉลาดเกินไป กางใบเต็มในเมื่อลมแรง ทำให้เรือ
แล่นไปผิดที่ ต้นหนอีกคนหนึ่งไม่ฉลาดเลย ในเมื่อลมอ่อน กลับ)
ลดใบเสีย จอดเรืออยู่ที่นั้นเอง " ส่วนต้นหนผู้ฉลาด กางใบเต็มที่ใน
เมื่อลมอ่อน ลดใบเสียครึ่งหนึ่งเมื่อลมแรงย่อมไปถึงที่ที่ปรารถนา
โดยสวัสดี ฉันใด อนึ่ง อุปมาเหมือนอาจารย์ประกาศแก่อันเต
วาสิกทั้งหลายว่า " ผู้ใดไม่ทำน้ำมันหก (รินน้ำมันลง ) ให้กระโหลก
( ปากเล็ก ) เต็มได้ ผู้นั้นจะได้ลาภ " ดังนี้ อันเตวาสิกผู้หนึ่งฉลาด
เกินไป อยากได้ลาภ (รินจะ ) ให้เต็มเร็วไปก็ทำน้ำมันหก อีกคนหนึ่ง
ไม่ฉลาดเลย ไม่กล้าแม้แต่จะริน เพราะกลัวน้ำมันหกฝ่ายอันเต
วาสิกผู้ฉลาด (ริน ) ให้เต็มด้วยประโยค (พยายาม) อันสมควร ก็
ได้ลาภไป ฉันใด อุปมัยก็ฉันนั้นภิกษุรูปหนึ่ง ครั้นเมื่อ ( ปฏิภาค )
นิมิตเกิดแล้วมุ่งว่าจะถึงอัปปนาโดยเร็วทีเดียว ทำความเพียรอย่างหนัก
จิตของเธอก็ตกไปในอุทธัจจะเสีย เพราะปรารภความเพียรมากเกินไป
เธอก็ไม่อาจถึงอัปปนาได้ ภิกษุรูปหนึ่งเห็นโทษในเพราะปรารภความ
เพียรเกินไป เลยคิดเสียว่า " เราจะมีความต้องการด้วยอัปปนาใน
เวลานี้ทำไม " ดังนี้แล้วลดความเพียรเสีย จิตของเธอก็ตกไปใน