วิสุทธิมรรค: ความฉลาดและความเพียรในจิต วิสุทธิมรรคแปล ภาค 1 ตอน 2 หน้า 126
หน้าที่ 126 / 324

สรุปเนื้อหา

บทความนี้เล่าถึงการเปรียบเทียบความฉลาดและความเพียรในรูปแบบของบุรุษที่ดึงใยแมลงมุมและต้นหนที่ควบคุมเรือ การไม่ให้เกินไปหรือขาดความกล้าเป็นสิ่งสำคัญในการประสบความสำเร็จ อุปมาในเรื่องการทำให้ถึงอัปปนาก็ปรากฏในความต้องการที่จะทำให้เร็วเกินไป ผลลัพธ์คือการล้มเหลวในการบรรลุเป้าหมาย และเมื่อจัดการความพยายามได้เหมาะสมจึงจะไปถึงที่หมายอย่างมีความสุข เหมือนการดำเนินชีวิตที่ต้องการความสมดุลในความพยายาม

หัวข้อประเด็น

- ความฉลาดในชีวิต
- การเพียรพยายาม
- อุปมาที่ใช้ในการสอน
- การบรรลุเป้าหมาย
- การควบคุมจิตใจ

ข้อความต้นฉบับในหน้า

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 124 ดังนี้แล้ว บุรุษผู้หนึ่งฉลาดเกินไป ดึงใยแมลงมุมเร็ว ใยก็ขาดทุกที (ที่ดึง ) บุรุษอีกคนหนึ่งไม่ฉลาดเลย ไม่กล้าแม้จะเอามือถูก ( ใย แมลงมุม ) เพราะกลัวมันจะขาด ส่วนบุรุษผู้ฉลาดพัน ( ใย ) เข้าใน ท่อนไม้ตั้งแต่ปลายเข้าไปด้วยประโยค (ความพยายาม ) ที่พอดี นำ ( ใย ) ไปถวายได้ ก็ได้ (รับพระราชทาน) ลาภ ฉันใด อนึ่ง อุปมาเหมือน ต้นหน (คนหนึ่ง ) ฉลาดเกินไป กางใบเต็มในเมื่อลมแรง ทำให้เรือ แล่นไปผิดที่ ต้นหนอีกคนหนึ่งไม่ฉลาดเลย ในเมื่อลมอ่อน กลับ) ลดใบเสีย จอดเรืออยู่ที่นั้นเอง " ส่วนต้นหนผู้ฉลาด กางใบเต็มที่ใน เมื่อลมอ่อน ลดใบเสียครึ่งหนึ่งเมื่อลมแรงย่อมไปถึงที่ที่ปรารถนา โดยสวัสดี ฉันใด อนึ่ง อุปมาเหมือนอาจารย์ประกาศแก่อันเต วาสิกทั้งหลายว่า " ผู้ใดไม่ทำน้ำมันหก (รินน้ำมันลง ) ให้กระโหลก ( ปากเล็ก ) เต็มได้ ผู้นั้นจะได้ลาภ " ดังนี้ อันเตวาสิกผู้หนึ่งฉลาด เกินไป อยากได้ลาภ (รินจะ ) ให้เต็มเร็วไปก็ทำน้ำมันหก อีกคนหนึ่ง ไม่ฉลาดเลย ไม่กล้าแม้แต่จะริน เพราะกลัวน้ำมันหกฝ่ายอันเต วาสิกผู้ฉลาด (ริน ) ให้เต็มด้วยประโยค (พยายาม) อันสมควร ก็ ได้ลาภไป ฉันใด อุปมัยก็ฉันนั้นภิกษุรูปหนึ่ง ครั้นเมื่อ ( ปฏิภาค ) นิมิตเกิดแล้วมุ่งว่าจะถึงอัปปนาโดยเร็วทีเดียว ทำความเพียรอย่างหนัก จิตของเธอก็ตกไปในอุทธัจจะเสีย เพราะปรารภความเพียรมากเกินไป เธอก็ไม่อาจถึงอัปปนาได้ ภิกษุรูปหนึ่งเห็นโทษในเพราะปรารภความ เพียรเกินไป เลยคิดเสียว่า " เราจะมีความต้องการด้วยอัปปนาใน เวลานี้ทำไม " ดังนี้แล้วลดความเพียรเสีย จิตของเธอก็ตกไปใน
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More