การทำกสิณในพระพุทธศาสนา : หน้า 200/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 198 หรือพรมดอกไม้ อันมีสีอย่างนั้น หรือผ้าสีเหลือง ธาตุสีเหลือง อย่างใดอย่างหนึ่ง นิมิตก็เกิดขึ้นได้ ดุจพระจิตตคุตตเถระ ฉะนั้น ได้ยินว่า เมื่อท่านผู้นั้นแลดูเครื่องบูชาบนแท่นบูชาที่แล้วด้วยดอก ปัตตังคะทั้งหลาย ณ จิตตลบรรพตวิหาร นิมิตขนาดเท่าแท่นบูชาเกิดขึ้น พร้อมกับการแลดูนั่นเอง ( ส่วน) พระโยคาจรนอกนี้ (ที่ไม่มีบุญ) จึงใช้ดอกไม้มีดอกกัณณิการ์เป็นต้น หรือใช้ผ้าสีเหลือง หรือธาตุ ( สีเหลือง ) ก็ได้ ทำกสิณ ( มณฑล ) แล้วยังมนสิการว่า ปีตก ปีตก ให้เป็นไปโดยนัยที่กล่าวแล้วในนีลกสิณนั้นเถิด คำที่เหลือก็เช่นเดียว " กันนั้นแล ปีตกสิณ จบ [โลหิตกสิณ] นัยแม้ในโลหิตกสิณก็ดุจนัยนั้น สมคำ ( อรรถกถา ) ที่กล่าวไว้ว่า " พระโยคาวจรผู้จะขึ้นเอาโลหิตกสิณ ย่อมถือเอานิมิตในสีแดง ใน ดอกไม้บ้าง ในผ้าบ้าง ในธาตุสีบ้าง " ดังนี้ เพราะเหตุนั้น แม้ใน โลหิตกสิณนี้ สำหรับผู้มีบุญมีอธิการได้สร้างไว้ เพียงได้เห็นกอดอกไม้ เช่นดอกหงอนไก่ หรือพรมดอกไม้ อันมีสีอย่างนั้น หรือผ้าแดง แก้วแดง ธาตุสีแดง อย่างใดอย่างหนึ่ง นิมิตก็เกิดขึ้นได้ ส่วนพระ โยคาวจรนอกนี้ ( ที่ไม่มีบุญ ) จึงใช้ดอกไม้เช่นดอกชะบา หงอนไก่ และ หญ้าหางช้างแดง หรือผ้าสีแดง หรือธาตุ ( สีแดง ) ก็ได้ ทำกสิณ * อาสนะในที่นี้ คือ แท่นบูชา ที่บูชา