การวิเคราะห์ลักษณะการเดิน นั่ง นอน ตามประเภทจิตใจในวิสุทธิมรรค : หน้า 49/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 48 คนโมหจริต เดินท่าทางเงอะงะ วางเท้ายกเท้าราวกะคนหวาด สะดุ้ง และรอยเท้าของเขาเป็นรอยเลอะเลือน นี้ไว้ว่า จริงอยู่ ในเรื่องต้น มาคันทิยาสูตร พราหมณีก็ได้กล่าวคำประพันธ์ ก็รอยเท้าของคนเจ้าราคะ เป็นรอยกระโหย่งกลาง รอยเท้าของคนเจ้าโทสะ เป็นรอยขยุ้ม รอยเท้า ของคนเจ้าโมหะ เป็นรอยเลอะเลือน ( แต่ ) รอยเท้า เช่นนี้นี่เป็นรอยเท้าของท่านผู้มีหลังคา (คือกิเลส ) อันเปิดแล้ว ดังนี้ แม้การยืนแห่งคนราคจริต ก็มีอาการนุ่มนวลน่าเลื่อมใส แห่ง คนโทสจริต มีอาการกระด้าง แห่งคนโมหจริต มีอาการส่ายไปมา แม้ในการนั่ง ก็มีนัยดุจนัยนี้ ส่วน (การนอน ) คนราคจริตไม่รีบร้อน ปูที่นอนเรียบร้อยแล้ว ค่อย ( เหยียดกาย ) นอน รวบองคาพยพ( วาง ) ไว้ดี นอน ( หลับ ) ด้วยอาการน่าเลื่อมใส และเมื่อถูกปลุกให้ลุก ก็ไม่ลุกทันที ( คือค่อย ลุก ) ให้คำตอบเบาๆ ราวกะคนมีความรังเกียจ คนโทสจริต ( จะนอน ) ก็รีบปูที่นอนแต่พอดีพอร้ายแล้วทิ้งตัวลง ทำหน้านิ่วหลับไป และเมื่อถูกปลุกให้ลุกก็ลุกเร็ว ให้คำตอบราวกะ คนโกรธ คนโมหจริต ปูที่นอนไม่เป็นรูป นอนเก้งก้าง คว่ำหน้าเป็น ส่วนมาก และเมื่อถูกปลุกให้ลุก ทำเสียงคือๆ (อยู่นั่น ลุกขึ้นอืดอาด