วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ : หน้า 33/324

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 32 [กัมมฐาน ๒ และกัมมฐานทายกะ] ( กรรมฐานมี ๒ อย่าง คือ สัพพัตถกกัมมฐาน ๑ ปาริหาริย กัมมฐาน ๑ ในกรรมฐาน ๒ อย่างนั้น (กรรมฐานคือ ) เมตตา (อัน แผ่ไป) ในประชาชนต่างๆ มีหมู่ภิกษุเป็นต้น ก็ดี มรณสติก็ดี ชื่อว่า สัพพัตถกกัมมฐานอาจารย์พวกหนึ่งกล่าวว่า อสุภสัญญา (เป็น สัพพัตถกกัมมฐาน ) ก็มี จริงอยู่ เมตตา (นั้น) ขั้นแรก ภิกษุผู้ บำเพ็ญกรรมฐาน พึงกำหนดเอาหมู่ภิกษุนั้นแล้ว เจริญไปในหมู่ภิกษุ ผู้อยู่ในสีมา ( เดียวกันกับตน โดยนัยว่า ขอภิกษุผู้อยู่ในสีมาทั้งหลาย จงเป็นผู้มีความสุข ไม่เบียดเบียนกันเถิด ต่อนั้นจึงเจริญไปในหมู่ เทวดาผู้อยู่ในสีมา (นั้น ) แต่นั้นจึงเจริญไปในหมู่อิสรชนในโคจรคาม แล้วจึงเจริญไปในคน ( ชาวบ้าน)” ในโคจรคามนั้น ตลอดไปถึงสัตว์ (ดิรัจฉาน ) ทั้งปวง ก็แล ด้วยเมตตา ( ที่เธอเจริญไป) ในหมู่ภิกษุ เธอย่อมทำให้ภิกษุทั้งหลายผู้อยู่ร่วมกันเกิดมีจิตอ่อนโยน ( ในตัวเธอ ได้)” เมื่อเป็นเช่นนั้น ภิกษุเหล่านั้นก็เป็นสุขสังวาส ( มีการอยู่ ร่วมกันเป็นสุข)สำหรับเธอ ด้วยเมตตา ( ที่เจริญไป ) ในหมู่เทวดา ผู้อยู่ในสีมานั้น เธอจะเป็นผู้ที่เทวดาทั้งหลายผู้มีจิตอันเมตตานั้น ทำให้อ่อนโยนแล้ว จัดการรักษาอย่างดี โดยการรักษาที่เป็นธรรม ด้วยเมตตา ( ที่เจริญไป ) ในอิสรชนในโคจรคาม เธอจะเป็นผู้ที่ ด. ตรงนี้ ปาฐะที่พิมพ์ไว้เป็น ก็ยันอยู่ว่า มนุสฺเสสุ เมตตาย มนุสเส น่าจะเป็น มนุสฺเสสุ ปาฐะต่อไปก่อนที่จะแสดงผล ๒. ปาฐะว่า สหวาสน์ มุทุจิตฺตต์ ชเนติ แปลโดยพยัญชนะว่ายังความที่ภิกษุทั้งหลาย ผู้อยู่ด้วยกัน เป็นผู้มีจิตอ่อนโยน (ในตัวเธอ) ให้เกิด