ปฐมปาราชิกและการพรรณนาของภิกษุ : หน้า 60/404

ประกอบ - ปฐมสมุนไพราสากไหม้ภาค ๒ - หน้า 60 อนุญาตญัติปฐมปาราชิกเรื่องที่หนึ่ง [เรื่องดังตัวเมีย] บทนี้ เพื่อแสดงเรื่องอันที่เกิดขึ้น พระธรรมสังหคเนะทั้งหลาย จึงได้กล่าวเป็นคำว่า "เตอ โป ปน สมยฺ" ในคำว่า "เทน โป ปน สมยฺ" เป็นต้นนั้น มีการพรรณนาบางทีงไม่กระจ่างดังต่อไปนี้ :- สองบทว่า มุกฺภู อามินฺ เสวว่า จําพวกสัตว์วิราณเป็น อันมาก มีเนื้อ นกยูง ไก่ และลงมินตัน ไม่มีความคิดจะรังเกียจ เพราะอนุกภาพแห่งคุณมั่นดีและเมตตาเป็นต้น ของภิกษุทั้งหลาย ใน ปามหว่าน ย่อมเที่ยวไป ณ ที่เรือนบำเพ็ญเพียร มีคำอธิบายว่า "ภิญญูปรหยั่ง เอานามส มีงามดี ชำสวย และของดีอันเป็นดัง ล้อ คือสงสาระนางลิงตัวหนึ่ง ในบรรดาสัตว์วิราณเป็นต้นเหล่านั้น." บทว่า ตรสฺส เป็นสัตว์มีวิกตติ. บทว่า ปตฺถิสะว่า ย่อมเป็นผู้ผสมาก. วัตตามาวิสติ ย่อมลงในอรรถว่า ปรจ คือมาก. สองบทว่า โส ภิกฺขุ ได้แก่ ภิกษุผู้เสนเมุณธรรมนัน. สองบทว่า เสนาสนาจาริ อาณาจินตนา ว่าโดย ภิญฺญูอนาคตูคะ เหล่านัน มาเฝ้าพระพุทธเจ้า ได้อคันลูกภัตแต่เช้าคู่ ทําคติภ เสร็จแล้วชักชวนกันว่า "พวกเราจักลูกสถานที่อยูภิกษ์ทั้งหลาย"