การวินิจฉัยทรัพย์ที่ตั้งอยู่ในน้ำ : หน้า 276/404

ประโยค - ปฐมมัญจดปลาสักภาค ๒ - หน้าที่ 276 กว่าด้วยทรัพยที่ตั้งอยู่ในน้ํา พิษทราบวินิจฉัยในทรัพย์ที่ตั้งอยู่ในน้ํา :- หลายขอว่า อุทก นิคลุตตุโหติ ความว่า ภยะถอนอพวกชนผู้กัลลเวตราชเป็นต้น ทําให้เป็นของทปกปิดแล้วในบรรดาศาละทั้งหลายมีภาชนะทองแดง และโลหะเป็นตัน ซึ่งจะไม่เสวยหายไปด้วยน้ําธรรมดา แล้วเก็บไว้ ในน้ํานิ่ง ในสาระ โบกฤษเป็นตัน โอกาสที่คนทะนงตนต้องย่ํานั้นเป็น เป็นฐาน น้ำทั้งหมด ไม่อัดเป็นฐาน. หลายขอว่า คงดูตา อาโพติ ทุกกุฎสูด ความว่า เมื่ ภิกษุนเดินไปด้วยเท้าในน้ำที่ไม่ลึก เป็นทุกกุฎฯ ก้าว ในลักษณะเมื่อทำ ความพยายามด้วยมือ หรือด้วยเท้าก็ดี ทำความพยายามทั้งมือและเท้า ก็ดี เป็นทุกกุฎทุกประโยค ถึงในการดํารงและผุผ่อนเพื่อกลําบาหอ ก็มีนํ้เหมือนกันนี้ แต่ถ้ากุฎเห็นว่าจงบางอย่าง จะเป็นน้ํา หรือ ปลายรายก็ตาม กลัวแล้วหนีไปเสียในระหว่าง ไม่ป้อนัด. ในการ มิบัญช้องเป็นตัน พิงทราบวินิจฉัยโดยบัญต่าแล้วในหม้อ ซึ่งอยู่ใน แผ่นดินนั้นเลย ส่วนความปลกกันมีคดีต่อไปนี้:- ในกว่าด้วย ภณทะอยู่ในแผ่นดินนั้น ภิกษุเจตบาไปบนแผ่นดิน. ในกว่าด้วย ภณทะอยู่ในน้ําบรรดนี้ ภิกษุเจตให้ลงในโคลง. ความกำหนดฐาน ย่อมมีได้ ด้วยอาราร ๖ ด้วยประการฉะนี้ มรรดาคอตปูลเป็นต้น วัตถุแห่งปราชัย จะครบในคอกใด, เมื่อคอกนั้นกล่าวว่ากิษณีดีแล้ว ต้องปราชฺกิ ก็ บรรดาชาติขอดบัวเหล่านี้ เปลือกบัว แต่มิข้างบ้าง หนึ่งแห่งอุบลชาติทั้งหลาย ยังไม่ขาดไปเพียงใด ยังรักษาอยู่เพียงนั้น.