ปฐมสัมมาปฏิรูปาคำแปลภาค ๒ : หน้า 369/404

ประโยค - ปฐมสัมมาปฏิรูปาคำแปลภาค ๒ - หน้าที่ 369 กล่าวว่าด้วยปฏิญาณ คือในปฏิญาณนี้ว่า สมุฏฐาน ๑ กิริยา ๑ สัญญา ๑ สติตฺถะ ๑ โลก- วิชชะ ๑ กรรม ๑ กุศล ๑ พร้อมด้วยเทวทาน ๑ บันทึกพึงทราบคำทั้งหมด โดยนัยดังกล่าวไว้แล้วในปฐมสัมมาปฏิญาณ นั่นเองว่า “สิกขาบานนี้ มีสมุฏฐาน ๓ คือ เป็นสหตุเกิด ทางกายและทางจิต เป็นอัตติกถะ เกิดทางวาจาและทางจิต เป็น สหุตถิกะและอาณัตถิกะ เกิดทางกาย ทางวาจาและทางจิต, และเกิด เพราะทำ; จริงอยู่ เมื่อทำเน้น จึงต้องอาบัตินั้น; เมื่อไม่ทำก็ไม่ต้อง; เป็นสัญญาวิมุติ เพราะพันด้วยไม่มีสำคัญว่า “เราจะถือเอาสิ่งของที่ เจ้าของเขาไปไม่ได้ เป็นอัตติกถะ เป็นโลกวิชชะ เป็นกายกรรม เป็น วิทารม เป็นอุกฺกติ, กิจกุญจ์ดี หรือกล้ว หรือวางใจเป็นกลาง ๆ ยอมต้องอาบัตินั้น; เพราะเหตุนี้ สิกขาบานนี้จึงชื่อว่า มีเวลาน ๓.” พรรคณวนิวนิฏฐํวัตถุสคา ในอาณาแห่งวิปัสสนา พึงทราบวินิจฉัยต่อไปนี้:- เรื่องกิรกฺณ นพพิศาคย์ ข้าเจ้าได้กว่าไว้แล้วในอนุบุญตัณฑ์นิล ในเรื่องที่ ๒ มีวิตินัย์ดังนี้:- ขึ้นชื่อว่า จิตของพวกบุญบูชา ละปกติไปด้วยอำนาจ กิสนัธมะเป็นต้นแล้ว ย่อมแผ่นไป คือ พล่านไป ได้แก่ ชัดสายไป. ถ้าพระผู้พระภาคเจ้า จะพิทธิรงบัญญัติตาด้วยเหตุเพียงจิตเกิดนั้น