ปฏิจจสมุปบาท ภาค 2 - หน้า 66 : หน้า 66/404

ประโยค(คง) - ปฏิจจสมุปบาท ภาค 2 - หน้า 66 ฉันหย่" ทั้งหมดนี้ มีความหมายอย่างเดียวกัน ความย่อยขยันแห่ง เหล่านั้น ชื่อว่า ญาติดีพละนะ. อันความย่อยยับแห่งญาตินั้น (ถูกต้องแล้ว) อธิบายว่า "อันความพินาศแห่งญาติซึ่งมีการลงราญา อุกโรเบียดเบียน ความคายและความพลัดพรากเป็นเครื่องหมาย (ถูกต้องแล้ว)." แม้ในบททั้ง 2 ก็มีนี้. ส่วนในบทที่ 3 โรคที่ทำความไม่มีโรคให้พินาศ ไปนั่นเอง ชื่อว่า โรคพยบะ. จริงอยู่ โรคั้น ย่อมทำความไม่มีโรคให้ ให้อ่อนขยายไป คือกระจายไป ได้แก่ให้พินาศไป เพราะเหตุนี้ จึงชื่อว่า พยบะ. ความย่อมขยับคือโรค ชื่อว่า โรคพยบะ. อันความย่อมยับคือ โรคนั้น (ถูกต้องแล้ว)." บทว่า ผฺูจา คือ ทวมทับ ในแก้ครองบัง. อธิบายว่า "ผู้ประกอบพร้อมแล้ว." หลายบทว่า มณี ภนุต อานนท พุทธครโหโน มีความว่า ท่านอานนท์เข้าไว้! พวกเราผมิได้ดีเตียนพระพุทธเจ้า คือมีได้กล่าวโทษพระพุทธเจ้า มิได้ดีเตียนพระธรรม มีได้ดีเตียนพระสงฆ์. สองบทว่า อุตตรธาน มย คำว่า พวกพระมคดิเตียนตนเองเท่านั้น คือกล่าวว่าโทษของตน. บทว่า อกุฎิยา แปลว่า ผู้หมดสิริ. บทว่า อุปปญญา แปลว่า ผู้มีบุญน้อย. หลายบทว่า วิปุสตา กุลสาน ธมมานํ มีความว่า พวก กระผมจะพึงเป็นผู้เห็นแจ้งซึ่งคุณธรรมทั้งหลาย ที่พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงจำแนกไว้แล้วในอารามณ์ ๑๙ ประการ อธิบายว่า "ออกจาก