ประโภค - ปฐมสมเด็จท่านกานแปล ภาค ๒ : หน้า 220/404

ประโภค - ปฐมสมเด็จท่านกานแปล ภาค ๒ - หน้า 220 ปราชกิด้วยทรัพย์บาทหนึ่งนั่นแหละ จริงอยู่ ความเป็นต่างกัน ในวัตถุ- ปราชกิ หรือในปราชกิ ของพระพุทธเจ้าทุกองค์ ย่อมไม่มี วัตถุ แห่งปราชกิ อย่างนี้แหละ ปราชกิ ก็ อย่างนี้แหละ ไม่มีห่อน หรือยิ่งกว่านี้ เพราะเหตุนี้ แม้พระผู้มีพระภาค ครุ่นทรงดำเนิน พระนิยะแหละ เมื่อทรงบูชาบัญญัติถามปราชกิ ด้วยทรัพย์บาทหนึ่ง นั่นเทียว จึงตรัสว่า "โยน ภิกขุ อภิณฺหึ โถนสินฺทวาทิ" เมื่อถูกภูมิพระภาคอัญเชิญพระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติทำไม่นงด้วย อำนาจเป็นมูลเหตุอย่างนี้แหละ เรื่องภิกษุสู้ทอดทรัพย์ของช่างย่อม แม้ อื่นก็เกิดขึ้น เพื่อประโยชน์แก่บรรษิณ เพื่อแสดงความเกิด ขึ้นแห่งเรื่องนั้น พระธรรมสังคฤาคารชงได้กล่าวนี้ไว้ว่า "ก็แล สิคาผาบนี้ ย่อมเป็นอนพระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติแล้วก็ยกกุศลทั้งหลาย ด้วยอาการอย่างนี้" ใจความแห่งเรื่องนั้น และความสัมพันธ์กันแห่งบัญญัติ นี้ง ทราบโดยถ้อยคำว่าไว้แล้วในปฐมปราชกิรณานั้นแหละ ทุก ๆ สิคาผาบ ดำดรกสิคาผาบนี้ไป ก็ถึงพระนามอย่างในสิคาผาบนี้ จริงอยู่ คำใด ๆ ที่ข้าเจ้าได้กล่าวไว้แล้วในเบื้องต้น ข้าพเจ้าแจ้ง ละเว้นคำนี้ ๆ ทั้งหมดแล้วพระนามเฉพาะคำนี้ยังไม่เคยมี ในหนน หลังยิ่ง ๆ ขึ้นไปเท่านั้น ก็ว่า ข้าพเจ้าอัญพระนามซึ่งนี้มีน ดังที่กล่าวแล้วนั่น ๆ เช่นเดียว เมื่อไร ข้าพเจ้าอัญคำร้องลงแห่งการ พระนามได้เล่า ? เพราะฉะนั้น ผู้กฺษายังหลาย ควรกำหนดคำที่