ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค (3) - ปฐมบทยัมปลาสำหรับกาแปล ภาค 2 - หน้าที่ 222
เรื่องอนุญาติตุณย์ปราชิก
สองบทว่า ราชณารถ ฉุณวา ควาามวา ไปสู่ที่ตากผ้า
ของชำ้อม. จริงอยู ท่านั่น เรียกว่า "ลานตากผ้าของชำ้อง"
เพราะที่ท่านนั้นเป็นที่ของชำ้องตากผ้าไว้
บทว่า ราชณฤทธิ์ ได้แก่ ท่อสิงของ ๆ พวกชำ้อง เวลาตื่น
พวกชำ้องเมื่อจะกลับเข้าไปยังเมือง มัดผ้าขามผืนรวมเป็นห่อ ๆ ไว้,
พวกกิฐุฤทธิ์ เมื่อชำ้องอมหลานนั้นไม่เห็น เพราะความเลินล่อ
ก็ได้คลอ ธิษฐานว่า ผมเอาหนึ่งจากท่อนั้นไป.
[อรรถาธิบายบ้านที่มีการท่อมหลังเดียวเป็นต้น]
คำมีอทออย่างนี้ว่า "คาโม นาม" พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสแล้ว
เพื่อแสดงประเภทแห่งบ้านและป่า ที่พระองค์ตรัสไว้แล้วในคำนี้ว่า
"จากบ้านก็ดี จากป่าก็ดี" ในคำว่า "บ้านเม็ดกระท่อมหลังเดียว"
เป็นดังนั้น มิวินฉอฉงฉันนี่-
ในหมู่บ้านใดมีกระท่อมหลังเดียวเท่านั้น ชื่่อว่ามีเรือนหลังเดียว
เหมือนในปัสสนบท บ้านนี้ ชื่อว่าบ้านมีกระท่อมหลังเดียว. บ้าน
เหล่านี้ ก็อาจทราบโดยยืนขึ้นแล้ว ที่บ้านหรือบ้านหลังเดียว
เพราะไม่มีพวกมนุษย์ โดยประการทั้งปวง หรือพวกมนุษย์อยากจะ
กลับมาเมื่อก็ด้วยเหตุบางอย่างที่เดียว จิ้งไม่หลีกไปเสียเลยจากบ้านใด,
บ้านนั้น ชื่อว่าไม่มีมนุษย์ บ้านใดเขาทำบ้านเพงด้วยอิฐเป็นต้นไว้