วิชาความรู้การแปลไทยเป็นครู ปว.4-9 : หน้า 128/374

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ปว.4-9 อาทิตย์ สตฺถุต สนฺติกา ปภพิสาสมิต อาห ฯ (1/1) วิภัตติหมวดกาลติภิตติ ใช้ในกรณีที่ข้อความนั้นเป็นการนำเอาเรื่องที่ล่วงเลยมาแล้ว (กาลาติตติ) มาเล่าใหม่หรือพรรณนาใหม่ เป็นการกล่าวเรื่องย้อนหลังในอดีต แต่เรื่องที่เล่าหรือพรรณนานั้น มีได้เกิดขึ้นจริงๆ มีได้เป็นจริงตามนั้น เป็นต้น ตั้งงัตสัมมติเอาว่า ถ้าเป็นอย่างนั้นคงจักเป็นอย่างนี้เป็นต้น ขอโให้ตัวอย่างในภาษาไทย เช่น ถ้าเขาขายหนังสือย่อมแดงแต่เล็กๆ เขากคงสบายไปแล้ว (แสดงว่า ความจริงเมื่อเล็กๆ เขาไม่ได้ขาย และเดี๋ยวนี้เขาก็ไม่ได้สบาย) ถ้าตอนนั้นข้าพเจ้ามีเงิน ข้าพเจ้าคงได้เป็นเจ้าของที่ดินตรงนี้แล้ว (แสดงว่า ความจริงตอนนั้นข้าพเจ้าไม่มีเงิน และเดี๋ยวนี้ข้าพเจ้าก็ได้เป็นเจ้าของที่ดินตรงนี้) ขอให้สังเกตว่า การยกเอาเรื่องเก่ามาเล่าใหม่ในลักษณะเป็นกาลาติตติ นั้นจะต้องประกอบด้วยประโยค 2 ประโยค ประโยคแรกจะมีบทปรกติ คือ ยา ส ฯ หรือ เจ อยู่ด้วย และทั้งสองประโยคจะมีเนื้อความตรงข้ามกับความเป็นจริงทั้งหมด ตัวอย่างในภาษามคธ : สลดิ หิ ตุมเห มาทิสสส สุขโรส สมุโจีกว่า นากมิสุรสต อนิฑลาภ วิริ เวโร อจฉุปหนาน วิย