การใช้คำศัพท์ในภาษาบาลีและบทประยุกต์ : หน้า 203/374

คำศัพท์และความหมาย ๑๖๗ ไว้อำไป และเรียงสิ่งที่ถูกปฏิเสธ (กรณี ไว้สุดประโยค หางระบุอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็เรียงไว้หลัง อล์ ตามปกติ เช่น ความไทย : ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระองค์ให้พระนางบวชเถิด อย่าปรึกษาพานเลย เป็น : ฑนเด ฆงพาเช น, อล่ ปรีติพานน (๓/๒๒) ความไทย : สำหรับพวกเรา พอลด้วยคนมีประมาณเท่านี้ เป็น : อล่ อุทกำ เอุดเกิช (๓/๕๘) (๓) ในประโยคที่มีจำนวนว่า “ควรจะ, พอที่จะ” หรือ “ควรเพื่อ” หากใช้ อล่ ศัพท์ จะต้องกำหนดว่า มีบทประธานหรือไม่ ถ้ามีบทประธานอยู่ด้วยนิยมเรียงบทประธานไว้หน้า อล่ และ เรียกว่า เพื่อ ไว้หลัง อล่ โดยคำว่า เพื่อ นั้น หากเป็นก็ริยาอาการ นิยมมีรูปเป็นจตุคีวิภัติ เช่น ความไทย : ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตระกูลที่ประกอบด้วยองค์ ๙ ภิญฺญาไม่เข้าไป ควรที่จะเข้าไปและเข้าไปแล้ว ควรจะนั่งใกล้ เป็น : นวที ภิกขวา องค์คิ ฯ สนุนาดติ ฯ กุล อนุคคุณทวา ฌ อล่ อุปนิวติ ฯ ฯ (ม/๖) (ในประโยคนี้ อล่ เป็นกิริยาคุมพฤกษณ์ ก็มจาก) ความไทย : ดูก่อนชาวกาลามะควรที่จะท่านทั้งหลายจะสงสัย ควรที่จะเคลือบแคล่ง