คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.๓-๔ : หน้า 252/374

๒๒๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.๓-๔ เป็น = อิฐฉิมามันต์ กโรรุต ษ ความไทย : เธอจงกล่าวคําที่เรากล่าว เดิม = ยมฑู วาทามิ , ต มิ ฑเฑ ษ เป็น = เมย า วจลามํ วเทิ ษ ษ การลําประโยค โดยวิธีขยายประโยค เนื้อความไทยในบางประโยคอาจขยายเป็น ๒ ประโยค ในภาษา มครได้ โดยวิธีแยกตอนใดตอนหนึ่งออกมาตั้งประโยคใหม่ มีบทประธาน บทกิริยาครบถ้วน เป็นประโยคโดยสมบูรณ์ การำเช่นนี้ เรียกว่า ล้มประโยคโดยวิธีขยายประโยค ซึ่งได้แก่การเพิ่มประโยค ย ต เข้ามานั้นเอง เนื้อความที่อาจขยายประโยคได้ ได้แก่ เนื้อความของบทที่มีบทขยายอยู่ เช่น ขยายประธาน ขยายกริยา ขยายกรรม เป็นต้น บทขยายเหล่านี้อาจนำมาสร้างเป็นประโยคใหม่ซ้อนขึ้นมา โดยวิธีเพิ่ม ย ไว้ตอนประโยค และเพิ่ม ต ไว้ประโยคท้ายเท่านั้น ส่วนจะมีรู ย ต เป็นอย่างไรก็ได้นั้น ก็แล้วแต่เนื้อความในตอนนั้นจะบ่ง ขอให้ดูตัวอย่างจากประโยคภาษาไทยก่อน เช่น ประโยคว่า : นายแดงกำลังป่วยหน้าได้รับการรักษาอย่างดี อาจแยกเป็น ๒ ประโยคได้ว่า (๑) นายแดงกำลังป่วยหนัก (๒) นายแดงได้รับการรักษาอย่างดี