ข้อความต้นฉบับในหน้า
หลักการแต่งไทยเป็นมครี ป.9 ๑๗๓๐
ข้อสังเกตในเรื่องการแต่งประโยค เจ สเล ยติ นี้ คือพึงระวัง
และพิธีพิถันในการใช้ให้แมก ในกรณีควรใช้ ในกรณีไม่ควรใช้
และในกรณีไม่ได้ใช้ไม่ได้ เพราะไม่ถูกความนิยม ซึ่งในการขอให้พิจารณาจากตัวอย่างต่อไปนี้
ไทย : พระพุทธศาสนาเป็นสิ่งที่มีประโยชน์มาก ถ้าผู้ไปประพฤติ
ปฏิบัติตาม ยอมได้รับความเจริญก้าวหน้าโดยส่วนเดียว
มคธ : พุทธศาสนา จ นาม พุฒภาวร์ โธ่ ส.เจ โย ต อนุจรติ โส เอกนตน วุฒติ วิรฺูหติ เวปลูลง ปาปุลญฺ ญ
ข้อสังเกต ประโยคนี้แม้ไม่มี สลด ก็สามารถควบเนื้อความได้
และประโยค ย ๓ ๑๑ ถือว่าเป็นประโยคเดียวกัน เรียกว่าสังรประโยค
เพราะฉะนั้นเวลาแปลจะต้องแปลให้ชมประโยค ๓ เสียก่อน แล้วจึง
ลงคำว่า “ใช้” เมื่อเป็นดังนี้ ประโยค สลด ข้างต้นก็กลายเป็นจำนวน
ที่มีประโยคเดียว คือประโยคเงื่อนไข ส่วนประโยคผลไม่มี และความ
จริงประโยค ย ๓ นั่นเอง ก็มเนื้อความเป็นประโยคเงือนไขและประโยค
ผลในตัวอยู่แล้ว ประโยคนั้นถ้าตัด สลด ออกศัพธ์เดียวก็จะสมบูรณ์ทั้ง
คำและความ
ไทย : ถ้าเรามีเมตตาแล้ว จำเป็นที่ทางราชการซึ่งเป็นผู้มี
ความรู้มากกว่า เป็นผู้มีฐานะดีกว่า ควรจะไปช่วยฯ
มคธ : สลด ปน เมตตาทิยเกสุ เย ราชกิจจาธ พุทธรมุณี เวว อเศลู จาตุตตรา จ เทเห เต ชนปวสี สุคโต กาตพโธ ฯ