หลักการแต่งไทยและการใช้วลี : หน้า 299/374

หลักการแต่งไทยเป็นคบ ป.ร.9 ๒๖๙ ๑. สันธานวลี คือคำสันธานใช้เป็นคำสันธาน ซึ่งจะมีคำสันธานนำหน้าบ้างไม่บ้าง เช่น - แม้กระนั้นก็ตาม ท่านยังเป็นอุปสรรคดีของพระศาสนาอยู่ - ถึงจะอย่างไร ก็แล้วแต่ ก็ขอให้ทุกคนมาร่วมกันสันธานวลีในบางประโยคแยกคำออกจากกัน โดยมีข้อความอื่นค้นกลางในสันธานนั้น เช่น - ถึงฉันจะเป็นคนอย่างนี้ เขาก็ยังไม่ทิ้งฉันไป (ถึง-ก็) - เพราะฉะนั้น เขาจึงไปเที่ยวทุกวัน (เพราะฉะนั้น-จิง) ๗. อุทานวลี คือคำวิเศษใช้เป็นคำอุทาน อาจมีคำอุทานนำหน้า หรือไม่ก็ได้ เช่น - โอ้ตายแล้ว ! ทำไมบ้านเมืองจึงเป็นใบอย่างนี้ - อนิจจามูจรราชเอะ ทำไมท่านจึงมาเยือนเขาเร็ววันเล่า ความรู้เรื่องวลีนี้เป็นประโยชน์ในการแต่งไทยเป็นมาก เพราะเมื่อเข้าใจดีแล้วก็จะสามารถแยกแยะข้อควาในภาษไทยได้อย่างชัดเจน ว่าข้อความกลุ่มใดเป็นบทประธาน ข้อความกลุ่มใดเป็นบทกรรม หรือข้อความกลุ่มใดเป็นบทขยายของกลุ่มใด เป็นต้น เมื่อแต่งเป็นภาษามคโต้ตามลักษณะข้อความนั้น ก็จะไม่ทำให้ความหมายของภาษาไทยเสียไป