ข้อความต้นฉบับในหน้า
ไวยากรณ์และสัมพันธ ๑๐๙
กาลในอาณาจักร
กาลในอาณาจักไม้ค่อยซับซ้อนมากนัก เพราะวิถีดีที่บ่งกาลแต่ละหมวดได้รับงูไว้ชัดเจนแล้ว เพียงแต่นักศึกษาทบทวนแบบให้ understandsแก้ไก่ใช้กิ้ติแต่ละหมวดให้ถูกต้องเท่านั้น ก็เป็นอันใช้ได้
กิริยาคมพายแต่ละประโยคนี้มีหลักเกณฑ์การใช้อย่างไรจึงจะถูกกาล ข้อดีพี่ศึกษารายละเอียดจากวิถีติแต่ละหมวด พร้อมตัวอย่างดังต่อไปนี้
วิถีติหมวดวัตตมานา
(๑) เรื่องนั้นเป็นเรื่องปัจจุบัน และกำลังดำเนินเป็นไปอยู่ ยังไม่หยุดชะงัก เช่น
: ตา ลาดตฺุย สุตฺต มนุสสโกภิ โว เสนติ ฯ (๑/๕)
(แสดงว่าในขณะเหตุการณ์นั้นเกิดขึ้น มนุษย์ ๗ โกฏิ กำลังอยู่ในเมืองลาดติ)
: อยู่ มหาชโน กุฏิ คจฉติ ฯ (๑/๕)
(แสดงว่า ขณะถามนั้น มหาชนกำลังเดินกันไป)
(๒) เรื่องที่กำลังกล่าวนั้นเป็นเรื่องที่มีจริงเป็นจริงตลอดเวลาที่เจ้าของกิจมมีชีวิตอยู่ หรือเรื่องนั้นเป็นเรื่องจริง มีจริง เป็นจริงอยู่ดังนั้นตลอดกาลเป็นนิจ ทั้งอิต ทังอดิต ปัจจุบันและอนาคต หรือเป็นสภาวะประจําธรรมาของโลก อย่างนี้ก็อธิษฐานวิถีติแต่ละหมวด เช่น