การแปลงประโยคและการลำประโยค : หน้า 245/374

การแปลงประโยคและการลำประโยค ๒๒๗ เดิม = ตาต ย อิมสมี กูล สวิฌาณภาวัก ธนฺ กินจิ อตฺติ สฺพุน 항 ตว ภโร ษ (๑/๖) เป็น = สพพ ย อิมสมี กูล วิชฺชมนํ เปญ ธนํ ตว ภโร ษ ตัวอย่างประโยค ย ขยายวจีสณฑะ (อุปมา) (๑) ตัด ยกา ตา หรือ เอา ออกเสียทั้งหมด แต่ให้ใส่วิชเข้ามาแทน ยา (๒) ถ้ากิริยาคุณาพกษ์ ในประโยค ยา ซ้ากับกิริยาในประโยค หลัง ก็ให้ตัดออกเสีย ถ้าไม่ซ้ากัน ต้องแปรงกิริยานั้นเป็นรูป อนุตมาน ปัจจัย แล้วแต่จากเดิม (๓) ข้อความในประโยค ยา เดิม นิยมให้อยู่ในวงของ วิ ทังหมด ดูตัวอย่างประกอบ ความไทย : แม้พระเถระนั้นไม่เห็นสัตว์มีปราณเหล่านั้น เหมือนพวกเธอไม่เห็นพระเถระนั้นนั่นแหละ เดิม = ยถาว ตุมเห ฎ น ปสุส ตา โสปิ เต ปานน ปสุสติ ฯ (๑/๑๙) เป็น = ตุงเห ฑ วิย โสปิ เต ปานน ฯ ปสุสติ ฯ