การเรียนรู้ส่วนประกอบของประโยค : หน้า 27/374

ประโยคและส่วนของประโยค ๑๑ ประกอบในมครภาษานั้น โดยมากประกอบด้วยส่วนประกอบ ใหญ่ๆ ๓ ส่วน คือ ๑. ส่วนที่เป็นประธาน ๒. ส่วนที่เป็นกรรม ๓. ส่วนที่เป็นกริยา นอกจากนี้ก็มีส่วนย่อยลงไป คือ ส่วนขยายประธาน ส่วนขยาย กรรม และส่วนขยายกริยา และในบางประกอบอาจมีศัพท์อปลาุปนะและ นิบาต่างๆ เข้ามาแทรกบ้าง เพื่อให้เนื้อความสมบูรณ์ขึ้น แต่ทั้งนี้มิได้ หมายความว่าประโยคทุกประโยคจะต้องมีโครงสร้างครบส่วนประกอบ ดังกล่าว หาได้บังคับเช่นนั้นไม่ ประโยคบางประโยคอาจมีครบ บางประกอบส่วนประกอบอาจ มีเพียง ๒ ส่วนหรือ ๓ ส่วนเท่านั้น แต่ก็บเป็นประโยครูปร่างได้ใน เมื่อได้ความครบแล้ว เช่น ประโยคว่า โส ยาติ = เขาไป ประโยคนี้มีเพียงส่วนที่ เป็นประธานกับส่วนที่เป็นกริยา เท่านั้นก็เป็นประโยคเช่นกัน เพราะ ได้เนื้อความสมบูรณ์แล้ว หรือประโยคว่า อญฺญตโธ กิญฺ ญู สาตดฺย วิหาสิ = ภกิญฺรูป หนึ่งอยู่ที่เมืองสาตดิ ประโยคนี้ส่วนประกอบที่เป็นประธาน ส่วนขยาย ประธาน ส่วนกริยา และส่วนขยายกริยา แต่ไม่มีส่วนกรรม ก็เป็น ประโยคสมบูรณ์ได้เช่นกัน ขอให้จำไว้เป็นเบื่องต้นในเรื่องนี้ก่อนว่า ประโยคต่างๆวน ประ