การแปลงประโยคและการสลับประโยค : หน้า 247/374

การแปลงประโยคและการสลับประโยค ๒๑ อิริวาเส ฯ ความไทย : เทพรามังหลาย ก็ส่งขนมทิพย์ไปให้แก่ พระคุณั้น ตลอดเวลาที่พระคุณฯ ยังคงอยู่ท่าม กลางเรือน เดิม = ยาว อาคารชุมอ วลิส, ตาตาสส เทวดา ทิพพูปูว ปภินิสุ ฯ (๑/๒๖) เป็น = ยาว อาคารชุมอ วลาสุส เทวดา ทิพพูวว ปภินิสุ ฯ หรือ = ยาวสสุ อาคารชุมอ วสาน เทวดา ทิพพูวว ปภินิสุ ฯ ตัวอย่างประโยค ย ขยายบทกวีาหรือขยายานาม บทขยายกริยาในที่นี้ ได้แก่ บทที่สัมพันธ์เข้ากับกริยา เช่น บทต่อยาวิตติ ปัญิจวีวิตติ เป็นต้น บทขยายานาม คือ บทที่ สัมพันธ์เข้ากับนาม เช่น บทดูรีวีวิตติ เป็นต้น บทเหล่านี้ ถ้ามี ประโยค ย ขยาย และต้องการล้มประโยค ย นั้นเสีย พึงทำดังนี้ (๑) ตัด ย ตีรบกันออกเสีย เหลือไว้แต่รูปปัจจัย หรือวิธีตัดใน ประโยค ๓ เท่านั้น (๒) ให้เอาบทประธานในประโยค ย มาสำกับกริยาเดิมของ ตน โดยเวางกริยานไว้ข้างหน้า แล้วนำบทมาสันนามประกอบกับปัจจัย หรือวิธีตัดเหลือไว้ในประโยค ๓ (๓) บทประธานในประโยค ๓ จ ฉายไปไว้ต้นประโยคบ้างก็ได้