ไวยากรณ์และสัมพันธ : หน้า 149/374

ไวยากรณ์และสัมพันธ ๖๖๗ รวมความว่า ปัจจัยในแต่ละวากรว่าถามทีลงกับปัจจัย นั้นๆ ต้องจำให้ได้แม่นยำจริงๆ ทั้งต้องประกอบขึ้นเป็นศัพท์ให้ถูกต้อง คล่องแคล่ว ขอให้จำไว้ว่า ใช้ปัจจัยผิดก็ทำให้ผิดวาง เมื่อจากผิด ก็ทำให้ผิดประโยค เรื่องสัมพันธ ปรากฏว่าในการเรียงศัพท์เข้าประโยคนั้น นักศึกษามักไม่ค่อยคำนึง ถึงหลักสัมพันธนัก อาจถือว่าไม่สำคัญอะไร จึงทำให้ทำผิดสัมพันธและ เสียคะแนนโดยไม่รู้ตัว และเสียมากเสียด้วย การเก็บคะแนนของสนาม- หลวงนั้น ถ้าผิดศัพท์ ท่านเก็บเพียงคะแนนเดียว แต่ถ้าผิดสัมพันธ ท่านเก็บถึง ๒ คะแนน เท่ากับผิดศัพท์ถึง ๒ ศัพท์ ซึ่งความจริงไม่ว่า จะผิดสัมพันธเลย แต่เพราะความไม่คำนึงถึงสัมพันธนั้นเอง ผิดอย่างไรถือว่าผิดศัพท์ผิดอย่างไรถือว่าผิดสัมพันธ และ ผิดอย่างไรถือว่าผิดประโยค เขียนหนังสือผิด เช่น ตว๋ เขียนเป็น ตว๋ คณุตว๋ เขียนเป็น คณุตวา หรือ คณวา เป็นต้นดี ใช้ศัพท์ผิดความหมาย เช่น ความ ไทยว่า กินน้ำ แต่งว่า อกํ ภูชิตวา เตียงอยู่ในห้อง แต่งว่า มณโฬ คพเณ วสดิ ก็ใช้จะผิดก็คิด ใช้ลงผิดก็ อย่างนี้เรียกว่า ผิดศัพท์ ใช้ภัณฑิตผิดหมวดกัน เช่น ความไทยว่า นกอยู่นต้นไม้ แต่งว่า สกุลโน รุกขสุข โหติ ๆ ฉันจะไปวัด แต่งว่า อ๋อ วิทาเร คมิสสามี เป็นตันดี