การเรียงประโยคและอุปมาโวทคล : หน้า 277/374

การเรียงประโยคอธิบายความ ๒๖ คุมพากย์ ส่วนนิยามด้านอุปมาโวทคล นั้นท่านใช้ทั้ง วิย ยาถ และ เสยุยาถ ใช้ได้ทั้งหมด แปลกแต่ว่า : วิย วางไว้ต้นประโยคไม่ได้ ต้องวางไว้ท้ายประโยค : ยาถ วางไว้ต้นหรือท้ายประโยคได้ : ยถาต์ และ เสยยุยา วางไว้ต้นประโยค ดังตัวอย่างเช่น ความไทย : เพราะฉะนั้น เมื่อศิลของภิษุผูต้องอาบัติแล้วออก (จากอาบัติ)โดยเทสบวิธีเป็นต้น ย่อมนำความสุขมาให้ได้ เหมือนศิลของพระสุธรรมเถ ระ ฯ เป็น : ตุมา อาชูติวา เทสนานา วุฒิโต สิลูมิบี สุขาวะ โหติ สุมมุตเถสะ วิย ลิสึ ๆ หรือ : มาตาปีอุปฐาโก จ นาม วิสปิเทน สเรน วิเทโธี มรณทุกข์โต มูลจิต สุขุณาโลโม วิย ยกุนสมุติ กโตปี มูลจิต สุโท นาม ทุกโคโต วิย หรือ : โย ปน ๆ เปา อญฺญตฺรวา โอกาตํทิ อุปนุน- ปจจัย ปุฏิสาติ, เอล ปรมสุเลยกฺติ วุฒิกมิวติ คโตปี มูลจิต สูตโ นาม ทุกโคโต วิย หรือ : ไย ปน ๆ เปา อญฺญตฺรวา โอกาตํทิ อุปนุน- ปจจัย ปุฏิสาติ, เอล ปรมสุเลยกฺติ วุฒิกมิวติ คโตปี มูลจิต สูตโ นาม ทุกโคโต วิย ในประโยคที่มีอุปมา ยาวๆ คือ มีข้อวามเปรียบเทียบและ คำขยายมาก ทั้งมีภารยาอธิการที่ทำด้วย ไม่นิยมแต่งเป็นรูป วิย แท้ but นิยมแบ่งประโยคอุปมากออกเป็นประโยคหนึ่งต่างหาก แล้วใช้ ยถา ตตา เอาเข้ามารับกัน ประโยคอุปมาใช้ ยถา ประโยคคอมไม่ยิ่งใช้ ตตา หรือ