คู่มือการแปลไทยสำหรับครู ป.5-9 : หน้า 194/374

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นครู ป.5-9 (๑) หลักมีว่า ศัพทฺ อิ อู การันโต ใน ปุ. เมื่อเข้าสมาส แล้ว ต้องรู้สฺส เช่น เสฎฐีปฺปฺโต วิญฺญาณโต โยควิตโต เป็นต้น แต่นำมาใช้โดยไม่ได้รู้สฺส เป็นว่า เสฎฐีปฺปฺโต ดังนี้ เป็นต้น ชื่อว่าผิดหลั (๒) ศัพท์ที่จะเข้ามาสกัน แบบวันทสมนาส นั้น จะต้องเป็นศัพท์พวกเดียวกัน หรือเป็นหมวดเดียวกัน เช่น หมวดบริจาร, หมวด อัยวะ, หมวดสัตว์วบ, หมวดสิ่งมีชีวิต เป็นต้น ไม่ยอมำนศัพท์ต่างหมวดกันมาสกัน เพราะทำให้แปลยาก เวลากำหนอัญญฺจ ถ้าต่างหมวดกันนิยมแยกเป็นศัพท์ๆ แล้วใช้ จ ศัพท์ ควบเสีย และไม่ยอมมาสศัพท์ต่างๆ จนจามเหยียดเป็นธรณไฟ แม้จะอยู่ในหมวดเดียวกันก็ตาม เช่น : สกลดฺตุเล สปฺปฺตุวา ภินุตฺลดฺเล จ อุทฺธานปติลานี จ อาทาย โกกํ ฆีรสปิญฺญาภินฺทตฺถง คเหตวา ขปฺปา (ม/๑๑) ไม่ใช่...ฯเปน... ภินุตฺลดฺลอุทธรฺณฑปลาณี จ อาทาย ฯเปน เพราะ ข้าวสารกับกระเบื้องและเตา เป็นศัพท์คนละหมวดกัน ส่วนท่อนว่า ฆีรสปิญฺญาภินฺทติ สมาเถนได้ เพราะเป็นประเภทเช่าสเหมือนกัน : ตสส หฤทฺถาปาทา ฯ อภิษณ ฯ กถนฺา ฯ มูจฺฌน ฯ ยาถุปฺปาน อเภสุ ฯ (๓/๑๒) ไม่ใช่... หฤทฺถาปาทกุณฺณาสมูจฺฌนาสมูจฺฌน เพราะมันเป็นศัพทหมวด