หลักการแต่งไทยเป็นมตร ป.5/9 : หน้า 339/374

หลักการแต่งไทยเป็นมตร ป.5/9 ๒๒๓ อป้หฺโนน, ตสมฺา ต ว อาคาร อชฺฌาวาสสิ กาเม ปริญฺญสิ (ม.ม. ๒๑/๒๒/๒๕) ข้อสังเกต เรื่องที่นำมาเล่าใหม่ แม้นเป็นเรื่องที่ล่วงมาแล้วและ มีข้อแม้อย แต่ถ้าเป็นเรื่องจริง เป็นไปอย่างนั้นจริงก็ไม่เข้าลักษณะ ประโยคกลาดปิดติ ต้องแต่งไปตามปกิรธรรมดา เช่น ไทย : ถ้าเขาทำงานนั้นเสร็จแล้ว เขาก็ปุระที่อื่นได้ ๆ มคธ : สละ หิ โล โส กมมุตโต เทน นิུབྱིཤནཏི โออุย, โส อญฺญตฺต กิจจํ กาถุ ลกฺขติ ๆ (ประโยคปกติ) ไม่ใช : สละ หิ โล กมมุตโต เทน นิུབྱིཤནཏི โอวิสส สโล อญฺญตฺต กิจจํ กาถุ อลิสิสส ฯ (เป็นประโยคกลาดปิดติผิดความ ประโยคนี้จะมี ความหมายว่า เขามีได้ทำงานเสร็จและเขาไม่ปุระที่อื่น) ไทย : แต่เดิมข้าพเจ้าเข้าใจว่า เรื่องนี้เกิดที่ประเทศพม่าเป็นครั้ง แรก แต่ที่จริงเกิดที่ประเทศไทยนี้เอง ๆ มคธ : อิโต ปุโพพ มยุ อธินิวโส อโลสิ “อิติ การํ สุผลปมํ มรมุมรฺจํๆ อุปปนุ โอปนฺนํ อโณ ทุยอุฬฦญฺเยว อุปปนุ โทีติ ฯ (ประโยคปกติ) ไม่ใช : อิโต ปุโพพ มยุ อธินิวโส อโลสิ, “อิติ การํ สุผลปมํ มรมุมรฺจํ มุฌํ๚ อุปปนุ ออโธ ทุยอุฬฦญฺเยว อุปปนฺนํ โหติ ฯ (ประโยคปกติ)