คู่มือวิชาแปลไทยเป็นอังกฤษ ป.ธ.4-9: วิธีเรียงกริยาปราณัย : หน้า 70/374

55 คู่มือวิชาแปลไทยเป็นอังกฤษ ป.ธ.4-9 วิธีเรียงกริยาปราณัย กริยาปรานัย คือ กริยาที่ประกอบด้วยฑฺนาทิบริจัญ ตามปกติ ก็เป็น ตัว ๆ ปัจจัยทำหน้าที่เป็นกริยาคุมพฤติในประโยค ซึ่งปกติเป็นไม่ได้ ที่ต้องใช้กริยาปราณัย เพราะขณะที่เนื้อความกำลังดำเนินไปตามปกติแล้ว เกิดมีประธานของประโยคบางส่วนแยกไปทำกริยายอื่น แต่ประโยคบางส่วนมีได้ทำด้วย แต่ประโยคจำต้องดำเนินเรื่อยไปดังนี้ จึงนิยมใช้กริยาปราณัย เพื่อให้ประโยคเป็นไปไม่ขาดสาย เท่าที่สังเกตดู วิธีใช้กริยาปราณัยในปรรน่ต่าง ๆ สรุปแล้วมี 3 ลักษณะ คือ ลักษณะที่ 1 ตอนแรกประธานของประโยคจะเป็นบุคคลตาม เป็นสิ่งของก็ ตามอยู่รวมกันเป็นหมวดเป็นหมู่ และทำกริยาอาการร่วมกันเรียงมา แต่ ตอนหลังประธานเหล่านั้น มีบางส่วนแยกไปทำกริยาอย่างอื่น กริยา ที่ทำร่วมกันของประธานจึงต้องหยุดลงกระทันหัน ต่อไปเป็นกริยา เฉพาะของประธานที่แยกตัวออกมา ยกตัวอย่างเช่น แม่น้ำสายหนึ่งไหลมาจากทิศเหนือสู่ทิศใต้ใต้ผ่าน เกาะแก่งเรือมา จากนั้นยกเป็น 2 สาย สายหนึ่งไหลไปทาง ทิศใต้เรือไป อีกสายหนึ่งแยกไหลไปทางทิศตะวันออก จะเห็นได้ว่า ตอนแรกมาด้วยกัน ตอนหลังจึงแยกกัน ก็รียกสุดท้ายแม่น้ำไหลมา ก่อนแยกกันนั้นจัดเป็นกริยาปราณัย ขอให้พิจารณาประโยคต่อไปนี้ : อุโจติ (ตาปลา) สาราณีย ถิ่น กถตวา สยนกาเล