คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : หน้า 138/374

๑๒๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : : เอตส ปพพเต วสติ, อุโปสถทิวเส ปน อคฺคี น ชาเลส, นูน มโต ภวิสฺสติ ฯ (๒/๒) อนุช อมหาก ราชภาโว ตุมเหหิ ญาโต ภวิสฺสติ ฯ (๓/๔๓) ข้อสังเกต ประโยค ต + สัตตมี กับประโยค ต + ภวิสสันติ มีความ คล้ายคลึงกันมาก ในแง่ที่เป็นประโยคที่บ่งเนื้อความที่ไม่แน่นอนหรือคาด คะเนเอาเหมือนกัน แต่ก็พอมีข้อสังเกตอยู่บ้าง คือ ประโยค ต + สัตตมี จะมุ่งความที่ผู้พูดหรือผู้เขียนไม่แน่ใจว่าจะเกิดจริง มีจริงหรือไม่ คาด เอาเท่านั้น ส่วนประโยค ต + ภวิสสันติ จะมุ่งการคาดคะเนทั้งหมดว่า คงจะเกิดจะมีแน่นอน และคงจะเกิดหรือมีมานานแล้ว นักศึกษาพึงเปรียบ เทียบประโยคต่อไปนี้ดู ก็พอจะมองเห็นความแตกต่างกันได้บ้าง คือ : ต การณ์ มรสุมรฏฺเฐ ชาติ ภูเวย ๆ : : ต การณ์ มรมมรฎเฐ ชาติ ภวิสฺสติ ฯ โส ธมฺม สุตวา ปฐมผลํ ปตฺโต ภเวย ๆ : โส ธมฺม สุตวา ปฐมผลํ ปตฺโต ภวิสฺสติ ฯ (๗) ตพฺพ ปัจจัย มาคู่กับ โหติ (ตพฺพ + โหติ) ใช้กับเนื้อความที่ เป็นการบังคับ ต้องปฏิบัติตามแน่นอน ถ้าไม่ปฏิบัติตามย่อมจะมีข้อ เสียหาย ตพฺพ ปัจจัยบ่งถึงความบังคับ โหติ บ่งถึงความแน่นอน และ เป็นความแน่นอนอย่างนั้นตลอดกาล ทุกยุคทุกสมัยไม่เปลี่ยนแปลงตรง กับภาษาไทยว่า “จะต้อง” หรือ “เป็นเรื่องที่จะต้อง” เช่น : กิญจาปิ อตฺธานํ ปริกขย์ คจฺฉติ, อถโข ปุจฉิตวา คนฺตพฺนํ โหติ ฯ